ภาษาอีสานหมวด "ก" 451 - 460 จาก 1872
-
กระต่องกระแต่ง
แปลว่า : สิ่งของที่ห้อยหรือแขวนไว้เป็นพวง เรียก กระต่องกระแต่ง. -
กระตัก
แปลว่า : ประตัก ไม้แก่นที่เหลากลมๆ ยาวประมาณศอกคืบ ฝังเหล็กแหลมที่ปลาย ใช้แทงวัวเวลาเทียมเกวียน เรียกเหล็กกระตัก. -
กระตั้ว
แปลว่า : ชื่อนกชนิดหนึ่ง โตกว่านกแก้ว สีขาว มีขนเป็นหงอนงาม เรียก นกกระตั้ว นกถัว นกถัวหัวหงอก ก็ว่า. -
กระต่าย
แปลว่า : ชื่อสัตว์สี่เท้าชนิดหนึ่ง ตัวขนาดแมว หูยาว ขุดดินทำเป็นโพรงอยู่มี 3 ชนิด คือ กระต่ายหม้อสีดำและใหญ่ กระต่ายป่าสีหม่นหรือสีมุมหมากตาล กระต่ายบ้านตัวขนาดเท่ากระต่ายป่ามีสีขาว -
กระต่าย
แปลว่า : เครื่องมือขูดมะพร้าว ทำด้วยไม้กลมหรือแบนก็ได้ ที่ปลายฝังเหล็กเรียก กระต่ายขูดหมากพร้าว อย่างว่า ชื่ออยู่ครัว ตัวลี้อยู่ในป่า (ปัญหา) ไม้แท้แท้สังมาเอิ้นว่าสัตว์ เอากะโป๋งุมหัวกัดกินพวดพวด (ปัญหา). -
กระติบ
แปลว่า : ภาชนะรูปกลม สานด้วยไม้ไผ่ปล้องยาว ทำเป็นลวดลายต่าง เช่นลวดลายขัด ลายสอง ลายหน่วย ลายรูปสัตว์สำหรับใส่ข้าวเหนียวนึ่ง เรียกชื่อตามสิ่งของที่ใส่ ถ้าใส่ข้าวเรียก กระติบเข้า ใส่หมากพลูเรียก กระติบหมาก ใส่ฝ้ายไนไหมหลอด เรียก กระติบหลอด. -
กระตืก
แปลว่า : ตัวตืด พยาธิตัวตืดมี 2 ชนิด คือชนิดแบนและกลม ชนิดตัวแบนเรียก กะตืกแป ชนิดตัวกลมเรียก กะตืกกลม ขี้กะตืก ขี้ไก่ตืก ก็ว่า. -
กระตุก
แปลว่า : ชักเข้ามาโดยเร็ว, งอเข้ามาโดยเร็ว เช่น แขนกระตุก ขากระตุก. -
กระเต็น
แปลว่า : ชื่อนกชนิดหนึ่ง สีขาว ปากแดง เรียก นกกระเต็น นกเต็น ก็เรียก อย่างว่า นกเจ่าดั้งเลียบล่ำงอยสา เห็นปลามาอยากกินแดดิ้น นกเต็นเต้นโตนลงกินก่อน นกเจ่าตั้งแหนหน้าเบิ่งดาย (ภาษิต). -
กระแต
แปลว่า : สัตว์สี่เท้าชนิดหนึ่ง คล้ายกระรอก ตัวเล็กกว่า หากินตามต้นไม้ เรียก กระแต อย่างว่า ทังหลายเพิ่นเมาเหล้าเมาคันชายาฝิ่น พี่นี้เมาแม่ฮ้างแม่หม้ายปานเอ้าอูดกระแต (ภาษิต).