ภาษาอีสานหมวด "ก" 461 - 470 จาก 1872
-
กระแตลอดขอน
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้พุ่มชนิดหนึ่ง ใช้หัวทำยาได้ เรียก ต้นกระแตลอดขอน. -
กระโตก
แปลว่า : ขันโตก ภาชนะสานด้วยไม่ไผ่ทาด้วยชันผสมน้ำมันยาง แล้วใช้รักทาทับอีกชั้นหนึ่ง เรียก กระโตก โตก ก็ว่า ใช้เป็นพาเข้า. -
กระไต
แปลว่า : กรรไกร มีดสำหรับตัด เช่น ตัดผมเป็นต้น ใช้หนีบ มีขาสองขา เรียก มีดตัด มีดเซีย ก็ว่า. -
กระไต
แปลว่า : ขากรรไกร เรียก ขากระไต คางกระไต ก็ว่า. -
กระถาง
แปลว่า : ภาชนะปากกว้าง รูปกลมทำด้วยดินเหนียว เผาให้สุก ใช้สำหรับปลูกต้นไม้ ใส่น้ำและสิ่งอื่นๆ เรียก กระถาง. -
กระถิน
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง มี ๒ อย่าง คือ กระถินบ้านและกระถินป่า กระถินบ้านมีฝักบางๆ เป็นพวง ใบและฝักใช้กินเป็นอาหารได้ เรียก กระถินบ้าน กระถินป่าดอกสีเหลือง ฝักกลมมีกลิ่นเหม็น ฝักใช้ปิ้งไฟ ทำน้ำมนต์หรือทำยา เรียก กระถินป่า หมากส้มป่อย ก็ว่า. -
กระโถน
แปลว่า : ภาชนะรองบ้วนน้ำลายน้ำหมาก เรียก กระโถน สะโถน เงี้ยง ก็ว่า อย่างว่า หมาหวงก้างกระโถนเทเขาถอก บาดได้กินซากก้างลืมเชื้อชาติโต (ภาษิต). -
กระทง
แปลว่า : ภาชนะเย็บด้วยกาบกล้วย สำหรับใส่เครื่องสังเวย มี ๓ ชนิด คือกระทงหน้าวัว รูปสามเหลี่ยม สำหรับสังเวยเทวดาหรือผีทั่วไป กระทงเก้าห้อง รูปสี่เหลี่ยม สำหรับสังเวยพระเคราะห์ทั้งเก้า กระทงสี่เหลี่ยม สี่ห้อง สำหรับสังเวยท้าวจตุโลกบาล เรียก กระทง โทง ก็ว่า. -
กระทง
แปลว่า : เครื่องจับปลา ทำด้วยกาบกล้วย เย็บติดกันเป็นแพ ภายในใส่ขี้เถ้า ลากไปบนน้ำ เพื่อให้ปลากระโดดเข้า เรียก กระทงไล่ปลา โทง ก็ว่า. -
กระทง
แปลว่า : ภาชนะบรรจุเครื่องบูชา ทำด้วยกาบกล้วยหรือวัตถุต่างๆ สำหรับลอยน้ำ ปล่อยในเทศกาลเดือนสิบสอง.