ภาษาอีสานหมวด "ซ" 211 - 220 จาก 497
-
ซิง
แปลว่า : หนูตัวเล็กๆ ชนิดหนึ่ง เรียก หนูซิง อย่างว่า คือคู่หนูซิงน้อยเลียเล็มคมดาบ เปลื้องป่ายแผ้วศรซ้ำมิ่งมรณ์ (สังข์). -
ซิด
แปลว่า : ขวิด วัวขวิดเรียก งัวซิด ควายขวิดเรียก ควายขวิด สลัดข้าวปลายออกจากข้าวสารเรียก ซิดเข้า ใช้มีดตัดไม้ออกจากทาง เรียก ซิดไม้ออกจากทาง. -
ซิ่น
แปลว่า : ผ้าซิ่น ผ้าถุงสำหรับผู้หญิงนุ่งเรียก ผ้าซิ่น ซิ่นโบราณใช้มือทำเป็นรูปขิด รูปลายต่างๆ งานฝีมือไม่ว่าเป็นของผู้ชายหรือผู้หญิง คนโบราณอีสานทำได้ทุกอย่าง ทำได้ดี ทำได้ประณีตสวยงามมาก อย่างว่า เฮ็ดอี่หลีจั่งเห็นหีมัน เฮ็ดเหล้นเหล้นเห็นแต่ซิ่นมัน (ภาษิต) -
ซิ้น
แปลว่า : เนื้อ เนื้อวัวเรียก ซิ้นงัว เนื้อก้อนใหญ่เรียก ซิ้นโค้น เนื้อก้อนเรียก ซิ้นต่อน เนื้อที่แบ่งออกเป็นส่วนๆ เรียก ซิ้นพูด เนื้อที่จัดให้กำนันผู้ใหญ่บ้านเรียก ซิ้นถอด เนื้อที่ทำเป็นริ้วตากแห้งเรียก ซิ้นหลอด ซิ้นต่อง. -
ซิ่นบ่หี่
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง เรียก เครือซิ่นบ่หี่ โบราณถือว่าเป็นต้นไม้ที่ดีใช้เป็นยากำลัง เท็จจริงอย่างไรไม่ทราบ. -
ซิ่ม
แปลว่า : กระซิบ กระซิบที่หูเบาๆ เรียก ซิ่ม ซ่ำ ก็ว่า. -
ซิว
แปลว่า : ปลาซิว ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง ตัวแบนมีสองชนิด คือตัวเล็กเรียก ปลาซิว ขี้เพี้ย ตัวใหญ่เรียก ปลาซิวอ้าว อย่างว่า มีหมู่ซิวขาวเพี้ยกะแยงยอนกั้งโก่ม (สังข์). -
ซิว
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เล็กชนิดหนึ่ง เรียก ต้นเหมือดปลาซิว ใช้กินเป็นอาหารได้. -
ซี
แปลว่า : เจาะ ไซ เหล็กสำหรับเจาะเรียก เหล็กซี อย่างว่า เหล็กซีบ่มีหลาแล้วซิกลายเป็นเหล็กส่วน (ย่า). -
ซี่
แปลว่า : ยาสีฟันโบราณใช้ไม้คะยูง ฟันเป็นซี่ๆ ใส่ในกระบอกไม้ไผ่จุดไฟข้างล่าง เอาเสียมทาน้ำมันยางรมที่ควันไฟ ยาที่ได้มีสีดำ เอายานี้ไปทาฟันจะมีสีดำ คนโบราณนิยมฟันดำ อย่างว่า เล็งที่ทันตาแข้วมหานิลเงาเงี่ยงงามเด ซ้องซุ่มเกล้าตะเกิงหน้าแข่งเขียว (ผาแดง).