ภาษาอีสานหมวด "ธ" 1 - 10 จาก 63
-
ธนสารสมบัติ
แปลว่า : ทรัพย์สมบัติที่เป็นแก่นสาร ทรัพย์สมบัติ (ป.). -
ธนู
แปลว่า : ชื่ออาวุธชนิดหนึ่ง สำหรับใช้ยิงมีแม่ธนู คันธนู ลูกธนู ลูกธนูที่ยิงไปเรียก ลูกศร ธนูศร ปืน หรือ ปืนศร ก็ว่า อย่างว่า ถือก่งหน้าธนูไค้เงื่อนยิง (กา) มันนั้นจบเพทด้วยธนูแกว่งกงยิง (สังข์). -
ธนู
แปลว่า : ลูกธนูที่ทำด้วยดูกไก่ ใช้มีดเหลาดูกไก่ให้แหลมแล้วมันติดกับไม้ไผ่ ยิงไปเหมือนธนูธรรมดา ธนูชนิดนี้โบราณเรียก ธนูเหม อย่างว่า อันว่าพระขรรค์ศรแก้วธนูเหมยังอยู่ (เวส). -
ธนู
แปลว่า : ธนูที่มีคันสายและลูก แต่ไม่มีแม่ธนู เวลาจะยิงใช้มือจับสายโก่งยิงไป ธนูชนิดนี้เรียก ธนูหน้าจ้าง อย่างว่า พวกหน้าไม้ธนูจ้างหลั่งตาม (กา). -
ธรง
แปลว่า : ทรง ปกครอง อย่างว่า ปางเมื่อสีวิราชฮู้ธรงแท่นตางตา (สังข์). -
ธรณี
แปลว่า : แผ่นดิน โลก อย่างว่า เทื่อนี้การพี่เพี้ยงเทียมท่อธรณี (สังข์). -
ธรณี
แปลว่า : เทพเจ้าผู้รักษาแผ่นดิน เรียก นางธรณี อย่างว่า คำนี้เส็งเสี่ยงไว้นางนาถธรณี (ลึบ). -
ธรรม์
แปลว่า : ผู้ทรงธรรม ผู้ทรงทสพิธราชธรรม อย่างว่า เขาก็ยอมือน้อมทูลธรรม์เทวราช (กา). -
ธรรม์ขวาง
แปลว่า : ผู้มีใจกว้างขวางในธรรม คือทรงไว้ซึ่งพรหมวิหารธรรม มีเมตตา กรุณา และอุเบกขา อย่างว่า เขาก็ทูลธรรม์ขวางกราบกลอนกลอยไหว้ (กา). -
ธรรมเนียมประเพณี
แปลว่า : ประเพณีเกี่ยวกับเรื่องธรรมดาสามัญ แม้มีผู้ฝ่าฝืนหรือทำผิดก็ไม่ถือว่าสำคัญอะไร.