ภาษาอีสานหมวด "ส" 391 - 400 จาก 1063
-
สัจจะ
แปลว่า : สัตย์ ความจริง ของจริง (ป. สจฺจ ส. สตฺย) ความจริงมี ๒ คือ จริงโดยสมมติ ได้แก่ คน สัตว์ สิ่งของ จริงโดยปรมัตถ์ ได้แก่ รูปธรรมนามธรรม อย่างว่า สัจจะผู้หญิงนี้คือกวยกะต่าห่าง ถิ้มใส่น้ำไหลเข้าซู่ตา สัจจะผู้ชายนี้คือหินหลักหมื่น ถิ้มใส่น้ำจมปิ้งบ่ตีง (กลอน). -
สัญญา
แปลว่า : ความตกลงซึ่งบุคคลตั้งแต่สองฝ่ายขึ้นไปยินยอมพร้อมใจกันทำขึ้น เช่น สัญญาซื้อขายเป็นต้น. -
สั่น
แปลว่า : ไหวถี่เรียก สั่น สั่นมากเรียก สั่นวักวัก สั่นวึกวึก ก็ว่า สั่นจนสะเทือนเรียก สั่นสะเทือน สั่นจนลืมสติเรียก สั่นสาย สั่นสายลายเล็น ก็ว่า อย่างว่า หอมกลิ่นคู้ฮสฮ่วงสมจันทน์ สาวก็แหนความเชิญให้ลมลงพร้อม ผีก็ฝันสูญเข้าถือนางคุมปี่ เนือเนือดเนื้อคีงค้อมสั่นสาย (ฮุ่ง). -
สันดาน
แปลว่า : อุปนิสัยที่มีมาแต่กำเนิด เรียก สันดาน สันดาน์ ก็ว่า (ป. ส. สนฺตาน) อย่างว่า เหตุว่านางกษัตรีย์ไท้สันดาน์ดอมลูก (เวส-กลอน). -
สันทาน
แปลว่า : สายป่าน เชือก เครื่องผูกพัน (ป. ส.). -
สับเงา
แปลว่า : ง่วงนอนจนหน้างุบลงไป เรียก สับเงา ตอดเงา ก็ว่า. -
สับปลับ
แปลว่า : พูดกลับกลอกเชื่อไม่ได้ เรียก สับปลับ สลับ ก็ว่า อย่างว่า มึงหากเคยสลับลิ้นลวงกลกินท่าน (สังข์). -
สับสอด
แปลว่า : พูดวกวน พูดเรื่องเก่า อย่างว่า บัดนี้สัพพะกอดเกี้ยวกลอนเก่ามาแถลง ชื่อว่าเทพาพระวาดพะนอมไพรกว้าง บุญยวงยั้งเซาแคลนคราวหนึ่ง ดีแก่สังข์ล่วงผ้ายผันย้ายก่อนบา (สังข์). -
สัปคับ
แปลว่า : ที่นั่งบนหลังช้าง แหย่งช้างชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์บุรพาพาฒมี ๓ ดวง. -
สัปทน
แปลว่า : ร่มผ้าสีแดง มีด้ามยาว เป็นเครื่องยศสำหรับขุนนางกั้น หรือร่มผ้าสีเหลืองที่ใช้แห่นาค แห่กองบวช กองหด อย่างว่า คันเจ้าได้ขี่ช้างกั้งฮ่มสัปทน อย่าได้ลืมเฮียมจนผู้แห่นำตีนช้าง (ผญา).