ภาษาอีสานหมวด "ส" 371 - 380 จาก 1063
-
สังข์
แปลว่า : ชื่อท้าวสังข์ทอง ในวรรณคดีอิสาน เรื่อง สังข์ศิลป์ชัย สังข์ทอง ศิลป์ชัย และสีโห ทั้งสามนี้เป็นคนที่พระอินทร์ส่งลงมาเกิดในมนุษย์โลกเพื่อปราบยุคเข็ญ อย่างว่า เมื่อนั้นสังข์ทองท้าวอนุชาเสด็จออก ตกกล่อมกลิ้งเหนือผ้าแผ่นคำ หื่นหื่นพร้อมเชียงถ่าวแถมวอน เห็นโฉมศรีหลากตามควรง้อ (สังข์). -
สังขานต์
แปลว่า : สงกรานต์ นักขัตฤกษ์ขึ้นปีใหม่ วันขึ้นปีใหม่โบราณนับเอาวันขึ้นหนึ่งคำเดือน ๕ เรียก วันสังกาศสังขานต์ คือวันขึ้นปีใหม่นั่นเอง อย่างว่า ฮื่นฮื่นข้าหลายส่ำโยธา เพ็งสมภารทั่วดินแดนฟ้า เถิงเมื่อสังขานต์ขึ้นระดูปีฟ้าใหม่ เมื่อใดทุกประเทศท้าวมาเต้าซู่เมือง (ฮุ่ง). -
สังคะสา
แปลว่า : ผู้ชายคนแรกที่เกิดมาในโลกนี้ เรียก ปู่สังคะสา อย่างว่า ปู่สังคะสาย่าสังกะสีเจ้าผัวเมียตกแต่ง (ปฐมปันนา). -
สังคะสี
แปลว่า : ผู้หญิงคนแรกที่มาเกิดในโลกนี้ เรียก ย่าสังคะสี อย่างว่า เป็นแต่เดิมประถมพุ้น สังคะสีตั้งแต่ง (ปฐมปันนา). -
สังคา
แปลว่า : นกเค้า อย่างว่า สังคาเค้านันเสียงสูรคู่จับง่าช้อนชอนเหล้นส่งเสียง (ฮุ่ง). -
สังฆกรรม
แปลว่า : กิจที่พระสงฆ์สี่รูปขึ้นไปรวมกันทำภายในสีมา เรียก สังฆกรรม (ป.). -
สังฆการี
แปลว่า : ผู้ชายที่ทำหน้าที่สงฆ์หรือรับใช้สงฆ์ เรียก สังฆการี ถ้าเป็นผู้หญิงเรียก สังฆการิณี (ป.). -
สังฆราช
แปลว่า : พระเถระผู้ใหญ่ในสังฆมณฑล เรียก สังฆราช อย่างว่า ลือเดชเจ้าครุฑนาคสองกษัตริย์ ทวายคันโธหลั่งลงลินแก้ว ปิตาไท้ทวายคันโธสรงโสรจ สังฆราชเจ้าจงล้นหลั่งชุม (สังข์) (ป.). -
สังฆะ
แปลว่า : พระสงฆ์ พระที่บวชในศาสนาพุทธมีจำนวนตั้งแต่สี่รูปขึ้นไป เรียก สังฆะ สงฆ์ ก็ว่า อย่างว่า มีทั้งสังฆะเถราฮู้แปลธรรมไขชาตก์ ฮุ่งค่ำเช้าตามใต้เฮื่อเฮือง (สังข์). -
สังฆานุสติ
แปลว่า : การระลึกถึงคุณพระสงฆ์ (ป.).