ภาษาอีสานหมวด "ห" 86 - 95 จาก 1363
-
แหล้
แปลว่า : คนที่มีรูปร่างคล้ำ เรียก คนแหล้ อย่างว่า แฮ่งผู้ฮ้ายแฮ่งตื่มตดเหม็น แฮ่งดำแฮ่งติดตื่มลายทังแหล้ แฮ่งทุกข์แฮ่งอยากทังยากทังจน แฮ่งวนแฮ่งเวียนบ่มีทางไว้ (กลอน). -
แหล
แปลว่า : โคกหรือดงที่มีต้นไม้เล้กๆ เต็มไปด้วยหินกรวด ปลูกอะไรไม่ขึ้น เรียก โคกแหล ป่าแหล ดงแหล. -
แหล้
แปลว่า : การเทศน์ทำนองหนึ่งสำหรับให้ศีลให้พรแก่ผู้ที่มาทำบุญ เพื่อให้เกิดศรัทธาปสาทะมีความเชื่อ และความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนายิ่งขึ้น เรียก เทศน์แหล้. -
แหล้
แปลว่า : สีฟ้า สีคล้ำ สีฟ้า เรียก สีแหล้ อย่างว่า เห็นแต่เมฆแหล้แหล้แลแล้วชั่วตา (กา) ผิวออกแหล้ขาวหมุ่ยนวลสี เป็นดั่งหงส์คำเขาข่าวมา จริงแท้ รัศมีเหลื้อมพระกายกองดูเฮื่อ ผัดแต่ค้ายระรังฟ้าเท่าดิน (ฮุ่ง). -
เหิบ
แปลว่า : ระแหง พื้นดินที่มีรอยแตกจากกัน เรียก ดินแตกเหิบ ดินแตกเขิบ ก็ว่า. -
หงดหงด
แปลว่า : อาการสั่นสะท้านในเวลาหนาว เรียก สั่นหงดหงด งดงด งกงก ก็ว่า. -
หงวย
แปลว่า : เอน เอนจนล้มลง เรียก หงวย อย่างว่า จักรวาลโค่นค้านแดนด้าวเดื่องหงวย (กาไก). -
หง้วยหง้วย
แปลว่า : เชื่องช้า ช้าๆ เช่น ช้างเดินช้าๆ เรียก ย่างหง้วยหง้วย. -
หงวยหงั่วน
แปลว่า : สะเทือน หวั่นไหว อย่างว่า จักรวาลเหลื้องคีรีหงวยหงั่วน (ลึบ). -
หงส์
แปลว่า : ชื่อนกชนิดหนึ่งในจำพวกห่าน ตัวโต คอยาว เสียงร้องไพเราะ เรียก นกหงส์ อย่างว่า สัพพะสิ่งช้างม้ามิ่งในนคร ก็บ่กินเกียงหยุดอยู่ซงสลอนพร้อม กับทั้งเนื้อนกเลี้ยงประหิดเหียนหงส์เหิบ ขัวค่อขุ้มกระทากี้ก่างตอง (สังข์).