ภาษาอีสานหมวด "อ" 181 - 190 จาก 995
-
อลหล
แปลว่า : วุ่นวาย สับสน เกิดวุ่นวายเกือบจะชกต่อยตบตีกัน เรียก อลหล อย่างว่า ยูสนุกเว้นอลหลหายโศก ท่อว่าภูวนาถไฮ้แนวน้องบ่หลาย (สังข์). -
อลัชชี
แปลว่า : ไม่อาย นอกรีต เช่น นักบวชที่ละเมิดพุทธบัญญัติ เรียก อลัชชี คนไม่มียางอายก็ว่า อย่างว่า ยังเล่าประกอบด้วยไคลเหื่อหิวหาย ท่อว่ากินดายดิบบ่เจียวจีนต้ม อักโขล้นอลัชชีชาติต่าง โดยดั่งเรื่องลือไว้มากมูล แท้แล้ว (สังข์). -
อวด
แปลว่า : แสดงให้รู้เห็นว่าเป็นคนเก่งกล้าสามารถ เช่น อวดฤทธิ์ อวดเดช อวดอำนาจ อวดวาสนา อวดบารมี อวดความดีความงาม อย่างว่า เมื่อนั้นธรยานแม้งมีฟังกลอนกล่าว รือว่าเด็กส่ำโม้มาต้านอวดสะหาว ดั่งนี้ (สังข์). -
อวน
แปลว่า : พี่ น้อง อวนหมายถึงคนที่รักกัน ผู้ชายเรียกผู้หญิงที่ตนรักว่า อวนน้อง ผู้หญิงเรียกผู้ชายที่ตนรัก ว่า อวนอ้าย อย่างว่า คันเจ้าตายเป็นช้างราชสีห์สิงหราช พี่ขอเป็นเนื้อน้อยนำน้อมแห่งพระอวน (กา) ในนครอ้ายชิเอาอวนเป็นเอก ล้ำท่อนท้าวถวายน้องซู่เซิง แท้แล้ว (สังข์). -
อวน
แปลว่า : นำ พา ต้อน นำทางเรียก อวนทาง อย่างว่า ลุงค่อยอวนไพร่น้อยคืนเข้าสู่เมือง (กา) พาไป เรียก อวน อย่างว่า อวนแขกขึ้นทูลท้าวที่ยำ (สังข์) ต้อนไป เรียก อวน อย่างว่า ภูบาลหายอาฮมล่วงลวาอวนช้าง (สังข์). -
อ้วน
แปลว่า : พี เต็ม สมบูรณ์ คนที่มีร่างกายสมบูรณ์ เรียก อ้วน อย่างว่า เซ็งว่าสีหราชท้าวทังโลกเขาขาม เขาก็มายโมหังกล่าวพรถวายถ้อย คบหนึ่งวันยวงขึ้นบัวระพาพ้นทีป เจ้าจักเจียระจากอ้ายพระองค์อ้วนสั่งลา (สังข์). -
อ้วน
แปลว่า : ต้อน ขับ อย่างว่า ยูท่างอ้วนหมู่ช้างมาอ่มเงินยาง (ฮุ่ง). -
อวสาน
แปลว่า : จบ สิ้นสุด อย่างว่า อวสานเสี้ยงชุยชะโกสุดยอด มันหากออดหลอดท่อนี้แล้วชิลาเจ้าต่าวลง (บ.). -
อวาย
แปลว่า : เป่า อย่างว่า คื่นคื่นก้องกงแม่มหาสมุทร สังข์ก็อวายแปวไฟเป่าไปปุนฮ้อน เค็งเค็งเสื้อคืนคุงฮบฮ่อ ราชสีห์ฮื่นก้องธรังพื้นหวั่นไหว (สังข์). -
อว่าย
แปลว่า : หันกลับ หันหน้ากลับเรียก อว่ายหน้า อย่างว่า เจ้าก็อว่ายหน้าฮ่อต่อวันออกหนบัวระพา (เวส) ตะวันคล้อยลงเรียก อว่าย อย่างว่า มหาเมฆเค้าคะนงเน่งบังบด สุรพาเอียงอว่ายแลงลงไม้ วันนั้นอาทิตย์จรจันทร์แจ้งเตือนสามสัตพีช ฉลูฮูปเนื้อเนาซ้อยชอบยาม (สังข์)