ภาษาอีสานหมวด "อ" 411 - 420 จาก 995
-
อุทัย
แปลว่า : การขึ้น การโผล่ขึ้นแห่งพระอาทิตย์ อย่างว่า สูรย์ส่องแจ้งเฮืองป่าอุทัย ผลควรคึดฮุ่งหลังเหลือกั้น ในทวงฮ้อนอาลัยล้นสวาท สูรย์สองชั้นเชียงล้านเฮื่อแสง (ฮุ่ง). -
อุทิยาน
แปลว่า : สวนเป็นที่รื่นรมย์ (ป. ส. อุยฺยาน) อย่างว่า ทุกที่พร้อมอามาตย์มุนนาย สะแบงเบาตกคมะทวงทังค้าย อุทิยานฮ้อนคือไฟเผาแผ่น เสียงโฮ่ไห้ระงมเฮ้าฮอดเชียง (สังข์) แห่งนั้นพิเศษสร้างสวนใหญ่อุทิยาน ดีแก่ญิงชายสาวบ่าวเชยชมเฮ้า อัมพาพร้าวแกมตาลตั้งกาบ เมืองปล่องเท้านาน้อยท่งทอง (ฮุ่ง). -
อุทุมพร
แปลว่า : ชื่อผ้าชนิดหนึ่งซึ่งนางผุสสดีจัดให้คนใช้นำไปถวายนางมะที ก่อนที่จะเสด็จกลับคืนพระนคร ผ้าชนิดนี้ เรียก ผ้าอุทุมพร อย่างว่า บาเลือกเล้มผืนอาจเอาแฝง ชื่อว่าอุทุมพรเพียงพร่ำสีแสงฟ้า ผืนหนึ่งชื่อว่าโกใสสิ้วสีพราวพื้นต่าง ควรค่าล้านคำเข้มส่วนสม (สังข์). -
อุ้น
แปลว่า : ทำให้สูงขึ้น พอกพูนให้ตื้นขึ้น เช่น กองดินให้สูง เรียก อุ้น อ้น ก็ว่า. -
อุ่นใจ
แปลว่า : สบายใจ ไม่เกรงกลัว อย่างว่า ภูชัยท้าวธรงดาบเดินกลาย มันก็วอนเสียงใสเล้าโลมพระองค์อ้วน ศรีใสแก้วไปใดดั้นดุ่ง อวนเอย เชิญหม่อมมาจอดยั้งดอมเอื้อยอุ่นใจ แด่ถ้อน (สังข์). -
อุ่นเอย
แปลว่า : ชายหรือหญิงพูดกับคนที่ตนรักว่า อุ่นเอย อย่างว่า เอื้อยนี้บ่แม่นธรรมชาติเชื้อผีป่าปลอบมา อุ่นเอย ผัวเอื้อยตายวางพลัดพี่จิ่งเดินนำน้อง เห็นที่ตนเดียวแก้วกูเดินดั้นป่า มานั้น ยินแม่นแม้งกะตาเอื้อยแอ่วตาม น้องเอย (สังข์). -
อุ๊บ
แปลว่า : เสียงดังเช่นนั้น เช่น มะม่วงหล่นจากต้นตกถึงดิน ดังอุ๊บ. -
อุบล
แปลว่า : บัว ดอกบัว (ป. อุปฺปล). -
อุ๊บฮุบ
แปลว่า : ละเอียดอ่อน ผ้าที่ละเอียดอ่อน เรียก ผ้าอ่อนอุ๊บฮุบ. -
อุบัติ
แปลว่า : การเกิดขึ้น กำเนิด การบังเกิด รากเหง้า เหตุ.