ภาษาอีสานหมวด "ธ" 1 - 10 จาก 63

  • ธนสารสมบัติ
    แปลว่า : ทรัพย์สมบัติที่เป็นแก่นสาร ทรัพย์สมบัติ (ป.).
  • ธนู
    แปลว่า : ชื่ออาวุธชนิดหนึ่ง สำหรับใช้ยิงมีแม่ธนู คันธนู ลูกธนู ลูกธนูที่ยิงไปเรียก ลูกศร ธนูศร ปืน หรือ ปืนศร ก็ว่า อย่างว่า ถือก่งหน้าธนูไค้เงื่อนยิง (กา) มันนั้นจบเพทด้วยธนูแกว่งกงยิง (สังข์).
  • ธนู
    แปลว่า : ลูกธนูที่ทำด้วยดูกไก่ ใช้มีดเหลาดูกไก่ให้แหลมแล้วมันติดกับไม้ไผ่ ยิงไปเหมือนธนูธรรมดา ธนูชนิดนี้โบราณเรียก ธนูเหม อย่างว่า อันว่าพระขรรค์ศรแก้วธนูเหมยังอยู่ (เวส).
  • ธนู
    แปลว่า : ธนูที่มีคันสายและลูก แต่ไม่มีแม่ธนู เวลาจะยิงใช้มือจับสายโก่งยิงไป ธนูชนิดนี้เรียก ธนูหน้าจ้าง อย่างว่า พวกหน้าไม้ธนูจ้างหลั่งตาม (กา).
  • ธรง
    แปลว่า : ทรง ปกครอง อย่างว่า ปางเมื่อสีวิราชฮู้ธรงแท่นตางตา (สังข์).
  • ธรณี
    แปลว่า : แผ่นดิน โลก อย่างว่า เทื่อนี้การพี่เพี้ยงเทียมท่อธรณี (สังข์).
  • ธรณี
    แปลว่า : เทพเจ้าผู้รักษาแผ่นดิน เรียก นางธรณี อย่างว่า คำนี้เส็งเสี่ยงไว้นางนาถธรณี (ลึบ).
  • ธรรม์
    แปลว่า : ผู้ทรงธรรม ผู้ทรงทสพิธราชธรรม อย่างว่า เขาก็ยอมือน้อมทูลธรรม์เทวราช (กา).
  • ธรรม์ขวาง
    แปลว่า : ผู้มีใจกว้างขวางในธรรม คือทรงไว้ซึ่งพรหมวิหารธรรม มีเมตตา กรุณา และอุเบกขา อย่างว่า เขาก็ทูลธรรม์ขวางกราบกลอนกลอยไหว้ (กา).
  • ธรรมเนียมประเพณี
    แปลว่า : ประเพณีเกี่ยวกับเรื่องธรรมดาสามัญ แม้มีผู้ฝ่าฝืนหรือทำผิดก็ไม่ถือว่าสำคัญอะไร.