ภาษาอีสานมาใหม่ 10598 - 10607 จาก 17431
-
ผีหุง
แปลว่า : ผีตายโหงเรียก ผีหุง เช่น ถูกฆ่า ฟ้าผ่า ตกต้นไม้ ควายชน ตกรถ ตกเรือ ตกเรือบิน ฆ่าตัวตาย คนตายดังกล่าวมาโบราณถือเข็ดขวาง ห้ามไม่ให้เผา อย่างว่า แต่นั้นผีหูงเข้าสูญใจบาบ่าว (ขูลู). -
ผี่ห่า
แปลว่า : โรคระบาดชนิดหนึ่ง เมื่อเกิดขึ้นบ้านเมืองใดจะคร่าเอาชีวิตของคนตายเป็นจำนวนมาก เรียก โรคห่า ผีที่เกิดแทรกซ้อนเพราะโรคนี้เรียก ผีห่า. -
ผีหลอก
แปลว่า : คนที่ตายไปแล้วเที่ยวหาหลอกคนให้ตกใจกลัว เรียก ผีหลอก อีกอย่างหนึ่ง หมายถึงคนที่เที่ยวหลอกหลอน ต้มตุ๋นเอาทรัพย์สินของคนอื่น ก็เรียก ผีหลอก เช่นกัน. -
ผีหมอบ
แปลว่า : กระทืบยอบ ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นผีหมอบ. -
ผีเสื้อ
แปลว่า : คนทิสอ ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นผีเสื้อ ใช้ทำยาได้. -
ผีสาง
แปลว่า : ผีที่ดุร้ายคล้ายเสือ เรียก ผีสาง อย่างว่า ผีสางฮ้ายผกจอบกินหวาน บ่ท่อคนเฮาหลอนหลอกกินกันแท้ (ภาษิต). -
ผีสม่อยดง
แปลว่า : ผีดง ในดงไม่ว่าดงเล็ก ดงใหญ่ จะมีทรัพยากรนานาชนิดหนาแน่น ถ้าไม่มีผู้รักษาปล่อยให้เป็นไปตามสภาพ คนอันธพาลสันดานหยาบจะมาขุดค้นหาบขนเอาไปกินไปใช้ ผีที่เฝ้ารักษาดงเรียกว่า ผีสม่อยดง อย่างว่า ผีอยู่พื้นทังเถ้าสม่อยดง (กาไก). -
ผีสบ
แปลว่า : ริมฝีปาก เรียก ผีสบ สีสบ ก็ว่า. -
ผีเมือง
แปลว่า : ผีรักษาเมือง เข้าพ่อหลักเมืองหรือบุคคลที่มาสร้างบ้านแปลงเมือง เรียก ผีเมือง อย่างว่า เมื่อนั้นผีเมืองย้านยักโขขามเดช เลยเล่าละหน่อแก้วกลางห้องพ่ายพัง (สังข์). -
ผีฟ้า
แปลว่า : ผีจำพวกเทวดาเรียก ผีฟ้า ผีแถน ก็ว่า เทวดามี ๓ จำพวก คือ พระราชามหากษัตริย์เรียก สมมุติเทวดา เทวดาโดยกำเนิดคือพวกเกิดมาเป็นเทวดาโดยตรง ไม่ต้องเกิดในท้องของแม่ เรียก อุบัติเทวดา แยกเป็นหลายประเภท เช่น พวกเฝ้าต้นไม้เรียก รุกขเทวดา เฝ้าพื้นดินเรียก ภุมมเทวดา เฝ้าภูเขาเรียก บรรพตเทวดา พระอรหันต์ก็เป็นเทวดาเรียกว่า วิสุทธิเทวดา.