ภาษาอีสานมาใหม่ 10728 - 10737 จาก 17431

  • ผมาท
    แปลว่า : มัวเมา ลุ่มหลง ประมาท อย่างว่า ตั้งหากบุญหลายล้นคนฟังอย่าผมาท (เวส-กลอน) เมื่อนั้นง้อมม่วนต้านแขชอบชมขาน พอที่วิญญาณยังเกลียดกลัวกลอยย้าน ฝูงโพยพร้อมโจรมารเผิงผมาท จริงแล้ว ลอนว่านับเลือกได้โดยล้านเทื่อละคน นั้นดาย (ฮุ่ง)..
  • ผมาณ
    แปลว่า : ประมาณ กะ กำหนด อย่างว่า เฮาจักสังเขปไว้ไขข้อแต่ผมาณ เจ้าเอย (เวส-กลอน).
  • ผม
    แปลว่า : ขนที่จึ้นอยู่บนศีรษะ เรียก ผม อย่างว่า บอกส่ำน้องนงถ่าวขุนจันทร์ อวนจ่งนำดวงพรพาดผมสองใช้ (สังข์).
  • ผนวช
    แปลว่า : บวชเจ้านาย บวชเรียก ผนวช อย่างว่า บัดนี้เฮาจักลาท่อนท้าวธรงผนวชเป็นสมณ์ ดูดั่งเวลาลามคอบคีงคุงเนื้อ เฮาจักโคจรดั้นเดินนำน้องนาฏ ดั้นฮอบบ้านหลายชั้นสืบดู (สังข์).
  • ผทม
    แปลว่า : นอน เจ้านายนอนเรียก ผทม บรรทม ประทม ก็ว่า อย่างว่า ใผผู้มาแอบอุ้มเอาอ่อนเฮียงผทม (กา).
  • ผญา
    แปลว่า : ปัญญา ปรัชญา ความฉลาด คำภาษิตที่มีความหมายลึกซึ้ง เรียก ผญา อย่างว่า เงินเต็มพาบ่ท่อผญาเต็มปูม (ภาษิต) ยามหลานเข้ามาเถิงถามข่าววันนั้น ลอนบ่มีผู้เพี้ยยงผญาแจ้งใตร่ตรอง นั้นรือ (สังข์) แต่นั้นศรีเฉลียวเนื้อหอหงษ์ต้านตอบ บ่กว่าผู้ผญาเล้มช่างตรอง (ฮุ่ง).
  • ผจญ
    แปลว่า : ต่อสู้ ผจญ แผลงเป็นประจัญ ก็มี อย่างว่า อันนี้ฮอยที่พงศาเชื่อธรงฤทธีดั้นฮอด อีหลีแล้ว พี่หากฮู้ฮ่างข้อนางต้านตั้งแต่หลัง ว่าจักมาผจญแพ้เอาอวนคืนคิบ เมื่อนั้นนางกลาวชั้นตำขึ้นต่อผัว (สังข์).
  • ผ้ง
    แปลว่า : ส่องสว่าง อย่างว่า อันหนึ่งสุริโยผ้งเพ็งแสงใสส่อง ใผห่อนกั้งด้วยด้งกระเบียนให้ฮ่อสี ได้นั้น (สังข์).
  • ผ้ง
    แปลว่า : ตลบ อบอวน เสียงเล่าลือตลบไปเรียก ผ้ง อย่างว่า ฮสแผ่ผ้งตลบฮอดแดนใด (สังข์).
  • ผ้ง
    แปลว่า : ขาวผ่อง เรียก ผ้ง อย่างว่า นางก็ฝันขี่ช้างขาวผ้งผ่องใส (สังข์).