ภาษาอีสานมาใหม่ 11501 - 11510 จาก 17431
-
นำ
แปลว่า : ติดตาม ติดตามไปข้างหลัง เรียก ย่างนำ อย่างว่า ย่างนำก้นผู้ใหญ่หมาบ่ขบ ย่างนำก้นผู้เถ้า ผีเป้าบ่จกกินตับกินไต (ภาษิต). -
นาเฮื้อ
แปลว่า : นาที่ปล่อยว่างไว้สองสามปีจึงทำการเพาะปลูก หรือปล่อยไว้ตลอดไป เรียก นาเฮื้อ อย่างว่า บ่ได้พาโลล้นดำนาหลายท่ง คึดต่อเจ้าต้งหล้งนาเฮื้อท่งเดียว นั้นแล้ว (ผญา). -
นาฮก
แปลว่า : นารก นาที่รกร้างว่างเปล่าปล่อยให้หญ้าหรือต้นไม้ขึ้นจนมองไม่เห็นพื้นที่นา เรียก นาฮก. -
ส่วย
แปลว่า : ชำระ ล้าง ล้างหน้า เรียก ส่วยหน้า ชำระร่างกาย เรียก ส่วยคีง สว่าย ก็ว่า อย่างว่า แล้วเลิกเมี้ยนสีล้างสว่ายมือ (กาไก) เมี้ยนสว่ายหน้าแครงแล้วเล่าจา (ฮุ่ง). -
ส่วย
แปลว่า : ข้าวของหรือเงินทองที่คนเมืองขึ้นจะต้องส่งให้แก่เมืองที่ตนขึ้น เรียก เงินส่วย อย่างว่า ทุกเทศใต้ลุ่มฟ้าขนเข้าส่วยสิน (กาไก) พันเมืองมาส่วยทองทังค้าย (สังข์). -
ส่วย
แปลว่า : ชนชาติที่พูดภาษามอญเขมรพวกหนึ่ง ซึ่งลาวเกณฑ์ให้ส่งส่วย เรียก ชนชาติส่วย. -
สวย
แปลว่า : เสียดสี อย่างว่า บ่แม่นสวยสีใผสน่อยพอเพียงน้อย (ลึบ). -
สวย
แปลว่า : สาย เวลาสาย เรียก สวย สวาย สาย ก็ว่า เช่น กินเข้าสวย อย่างว่า เฮาจากหนี้เมือสู่ผาบุญ ชอบแล้ว เยียวจวนยามฮุ่งสวยแสงฮ้อน สองขุนพร้อมสองนางนงถ่าว ผาใหญ่ก้อนหินล้านลุ่มมัน (ฮุ่ง). -
สวย
แปลว่า : งาม น่าดู อย่างว่า นิ้วแลบเล้มสวยสอดซวยคำ ลำลำแหวนลูกฮามเฮียงล้อม คีงแกวนเกี้ยวมณีนิลเฮืองลูก เชิดใส่เกล้าตะเกิงหน้าแข่งเขียน (สังข์). -
สวย
แปลว่า : กระสวย กระสวยสำหรับใส่ฝ้ายหรือไหมที่เป็นเส้น เพื่อนำไปทอผ้า เรียก สวย กระสวย ก็ว่า อย่างว่า หลาหากหมางเหม็นฝ้ายชิวางไนไว้เปล่าเป็นรือ อิ้วซิเฮฮ่ำไห้กระสันดิ้นกล่อมสวย (กลอน).