ภาษาอีสานมาใหม่ 16201 - 16210 จาก 17431
-
กระโดน
แปลว่า : ต้นจิก ต้นไม้ที่ใช้ใบก้นเป็นอาหารได้ เรียก ต้นกระโดน มี ๓ ชนิด คือชนิดที่เกิดตามที่ดอน เรียกกระโดนโคก ชนิดที่เกิดในที่ลุ่มหรือริมน้ำลำธาร เรียก กระโดนน้ำ ชนิดต้นเล็กๆ เกิดตามทุ่งนาหรือป่าละเมาะ เรียก กระโดนเปลี้ย กระโดนเตี้ยก็ว่า -
กระโดด
แปลว่า : เผ่น, โจน กระโดด โดดหรือโตน ก็ว่า อย่างว่า ตกขั้นไดติโตน ตกโพนติล้ม (ภาษิต). -
กระโดง
แปลว่า : ใบเรือ -
กระแด่ว
แปลว่า : อาการดิ้นอยู่กับที่ ถ้าเป็นสัตว์เล็ก เรียก ดิ้นกระแด่ว แด่วแด่ว ก็ว่า ถ้าเป็นสัตว์ใหญ่ เรียกว่า ดิ้นกระด่าว ด่าวด่าว ก็ว่า. -
กระแด้ง
แปลว่า : กันดาร, อัตคัด, ขัดสน บ้านเมืองที่อัตคัดขัดสน เต็มไปด้วยโรคภัยไข้เจ็บ เรียก บ้านกระแด้ง บ้านกระแดดกระแด ก็ว่า อย่างว่า บ้านกระแดดกระแด ป่าแกแกมป่าได้ ใผไข้ตั้งแต่ตาย (บ.). -
กระแด้ง
แปลว่า : เหี่ยวแห้ง, ไม่มี หญิงที่ไม่เคยมีสามี เรียก แม่กระแด้ง หรือมีสามีแล้วแต่ไม่มีลูก เรียก แม่กระแด้ง พ่อกระแด้ง. -
กระเดื่อง
แปลว่า : สั่น, สะเทือน อาการที่ฟ้าดินสั่น สะท้าน สะเทือนเรียก กระเดื่อง อย่างว่า ดูดั่งสีมาศแม้งยังยิ่งนางกษัตริย์ภูมีชัยชื่นชมสงวนน้อง เอากันหลิ้นผาเพียงซ้อยชื่น ฟ้ากระเดื่องล้นเทวะท้าวผ่อคอย (สังข์). -
กระเดียม
แปลว่า : รู้สึกจักจี้ รู้สึกจักจี้เรียก หนักกระเดียม หนักขี้กระเดียม ก็ว่า. -
กระเดิด
แปลว่า : ปลากระดี่ ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง เรียก ปลากระเดิด. -
กระเด้า
แปลว่า : ทำก้นขึ้นๆ ลงๆ เรียก กระเด้า เด้า ก็ว่า อย่างว่า ลูกสาวเพิ่นบ่คือลูกสาวโต ลูกสาวเพิ่นคือผู้งามพาโล หรือเพิ่นจ่มนโมบ้อบาดยามเพิ่นเด้า (สอย).