ภาษาอีสานมาใหม่ 4978 - 4987 จาก 17431
-
หล่า
แปลว่า : สุดท้าย, ทีหลัง,ช้า ถ้าใช้ตามหลังคนหรือใช้เรียกคน จะหมายถึง ลูกคนเล็ก หรือ ใช้เพื่อแสดงความรู้สึกเอ็นดู เช่น บักหล่า อีหล่า สิไปไสน้อหล่า เป็นต้น -
ท่าใหญ่
แปลว่า : หยิ่ง -
อ่อยไฟ
แปลว่า : การเริ่มต้นก่อกองไฟ โดยใช้เชื้อเพลิงเป็นตัวตั้งต้นเพื่อให้ไฟติด เป็นวัสดุที่สามารถติดไฟได้ง่าย เช่น กิ่งไม้แห้ง กระดาษ เศษรองเท้าหูหนีบ พลาสติก แล้วจึงเอาฟืนหรือถ่านไม้มาใส่อ่อยไฟ มาจากคำว่า อ่อย ที่แปลว่า ล่อ ดังนั้น อ่อยไฟ จึงแปลตรงตัวว่า ล่อให้ไฟติด -
เดือนหงาย
แปลว่า : ช่วงข้างขึ้น มองเห็นพระจันทร์ อีสานเรียก เดือนหงาย -
เดือนดับ
แปลว่า : ช่วงข้างแรม ภาษาอีสานเรียก เดือนดับ -
อ่อยให้
แปลว่า : อ่อนข้อ, ยอมผ่อนปรนให้ -
อ่อย
แปลว่า : อ่อนข้อ, ยอมผ่อนปรนให้ -
ขึ้นใหม่
แปลว่า : ช่วงวันแรกๆของข้างขึ้นใหม่ ตามปฏิทินจะมีข้างขึ้นข้างแรม พอถึงช่วงขึ้น 1 ค่ำ ในภาษาอีสานจะเรียกช่วงนี้ว่าขึ้นใหม่ "มื้อขึ้นใหม่" ก็ว่า -
ออกฮ้อน
แปลว่า : แสบ, ปวดแสบปวดร้อน, รู้สึกเจ็บเมื่อถูกเสียดสี, ถูกไฟไหม้หรือนํ้าร้อนลวก -
ผักแป้น
แปลว่า : ผักกุยช่าย ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Allium tuberosum Roxb. ในวงศ์ Alliaceae คล้ายต้นหอมหรือกระเทียม ใบแบน กลิ่นฉุน กินได้ นำเข้ามาปลูกเพื่อเป็นอาหาร, พายัพเรียก หอมแป้น. (จ.)