ภาษาอีสานมาใหม่ 6438 - 6447 จาก 17431
-
ฮุ่งจวน
แปลว่า : เวลาใกล้สว่าง เรียก ฮุ่งจวน อย่างว่า ซว่าซว่าฮ้องคับคั่งโฮมขวัญ เขาก็โจมจอมศรีใสเพลาเพียรป้อน ฟังยินเค็งเค็งฟ้าเทิงหัวฮ้องฮ่ำ พุ้นเยอ แซวอั่นผ้ายผันชู้ฮุ่งจวน (ฮุ่ง). -
ฮุ่งคีง
แปลว่า : รู้สึกตัว อย่างว่า เมื่อนั้นน้องท่านเข้าคุงพี่พันแขน เร็งโญยังฮุ่งคีงคอยน้อง นั้นบ่ เมื่อนั้นภูมีเยื้อนตีงตนตั้งเที่ยงเล็งล่ำฮ้านโฮงกว้างคั่งคน (สังข์). -
ฮุ่งค่ำ
แปลว่า : เวลาเช้าและเวลาค่ำ เรียก ฮุ่งคำ อย่างว่า ฮุ่งค่ำเช้าชาวเทศเทียวสะเภา อุดมโดยดั่งดาวดิงส์ฟ้า นับแต่บุรีล้ำนครคนใดเปรียบ โฮงใหญ่กว้างออระทึ้มผ่านเชียง (สังข์). -
ฮุ่ง
แปลว่า : คะนึง คิดถึง อย่างว่า คึดฮุ่งท้าวธรงเพศเป็นสมณ์ อาดูรดอมนางคราญเวทนามีมั้ว เมื่อนั้นเสนาป้องเทวีธรงแท่นนางคั่งแค้นหิวไห้ฮุ่งผัว (สังข์) เทื่อนี้บ่ฮ่างได้คืนคอบเมืองปะกัน แลนอ คำเคืองคึดฮุ่งผัวผิวม้าง บัดนี้ราชาเจ้าจอมหัวเป็นอาชญ์ ก็เพื่อบุญยี่กว้างเป็นข้อยบ่เถียง ได้แล้ว (ฮุ่ง). -
ฮุ่ง
แปลว่า : สว่าง สุกใส แจ้ง ชัด อย่างว่า ผ่อเห็นฟ้าสว่างแจ้งจันทร์ฮุ่งฮาวเขา พุ้นเยอ เสียงนันในนครหลวงดั่งดินดาซ้าย รุกขาไม้ลมพานค้อมควี่ เดือนด่วนค้ายคาข้อนขอบเสมร (สังข์). -
ฮุง
แปลว่า : รุ้ง แสงที่ปรากฏบนท้องฟ้าเป็นแถบ มีเจ็ดสี โบราณเรียก ฮุงลงกินน้ำ มักจะปรากฏบนท้องฟ้าในเวลาฝนตกตอนกลางวัน เวลาบ่าย ๓ โมง ซึ่งมีแสงแดดปรากฏอยู่อย่างว่า แล้วจิ่งทำฤทธีให้เป็นฮุงยาวหย่อน ลงมา แดงหมุ่ยพร้อมทังสิ้วแสดเหลือง กงลุ่มนั้นอั้วเคี่ยมนางญิงผิวผางสอฮุ่งเฮืองบ่มีเศร้า กงเทิงนั้นขูลูบาบ่าว แสงบ่แจ้งดูเศร้าหม่นหมอง (ขูลู). -
ฮุง
แปลว่า : ผ้าแถบมีสีเหมือนสีรุ้ง เรียก ผ้าสีฮุง อย่างว่า ผันสู่น้องนางนาฏวันทา แปลงคำควรกล่าวเขาขุนเชื้อ อาภรณ์พร้อมสีฮุงเฮืองดอก ประดับอยู่ย้องถือม้าวเพศกระยา (สังข์). -
ฮุก
แปลว่า : ถู ถูขี้ไคล เรียก ฮุกขี้ไคล ถูผ้าหรือซักผ้า เรียก ฮุกผ้า เช่น ฮุกสบง ฮุกจีวร เป็นต้น. -
ฮุก
แปลว่า : ชื่อการพนันชนิดหนึ่ง เรียก หมากฮุก หมากสะกา อย่างว่า เฮาบ่ตัดขาดข้อนทางท่องไมตรี โดยสะกาเส็งมอบเมืองมันตั้ง ฮู้ว่าเฮาฮุกได้นครคมแล้วล่าย เสียเพื่อนพร้อมค่าเข้มข่มเฮา (สังข์) หมากรุก ก็ว่า. -
ฮื้อฮื้อ
แปลว่า : เสียงดังเช่นนั้น เช่น เสียงแสดงถึงการห้ามหรือทักท้วง.