ภาษาอีสานมาใหม่ 6601 - 6610 จาก 17431
-
ฮองฮอง
แปลว่า : สว่าง สุกใส แวววาว พระจันทร์ส่องสว่าง เรียก ฮองฮอง อย่างว่า ขอแต่บุญมากเจ้าบนบอกพระแขไข ดีแก่ฮองฮองเดือนส่องงามเงาซ้าย เฮาก็ดูแนนน้องทังสองเสมอภาค กันแล้ว ท่อว่าแนนเพื่อนพุ้นทังค้ายต่างสวน (ฮุ่ง) เจ้าผู้ออดหลอดเนื้อทิพขิ่นอินทร์เขียน ฮองฮองใสดั่งเดือนเพ็งแจ้ง คันว่าเมือเถิงห้องนาโคให้หลิงหล่ำ แด่เนอ พันหมื่นมื้อให้เหลียวผ้ายเบิ่งเฮียม แด่เนอ (สังข์) แม้งหนึ่งลมสวาดไหม้ในป่าเหมือยฮวาย ฮองฮองเดือนส่องลงลับฟ้า เล็งดูภายกระบวนเบื้องตาวันใสเสด็จฮุ่ง ฮื่นฮื่นข้าภูเฮ่งตีกูน (ฮุ่ง). -
ฮ้องเฮ่ง
แปลว่า : ร้องเสียงดัง อย่างว่า พอเมื่อฟืดฟืดฟ้าระดูด่วนคิมหันต์ มาแล้ว สาผลเนาอยู่นานในท้อง นับวันได้สิบเดือนพอขวบ ฟ้าเฮ่งฮ้องเดือนห้าฮว่านมา (ฮุ่ง). -
ฮ้องฮ่ำ
แปลว่า : ร่ำร้อง อย่างว่า ฟังยินซุงพาทย์พร้อมปนปี่แถมแถ นางกะสิงประดับแกว่งแพนเฟือยฟ้อน เสียงฉันแก้วกินรีฮ้องฮ่ำ ประดับคาดฮ้อยเฮียงเส้นคาดคีง (สังข์) ฟังยินเค็งเค็งฟ้าเทิงหัวฮ้องฮ่ำ พุ้นเยอ แซวอั่นฝ้ายฝันชู้ฮุ่งจวน (ฮุ่ง). -
ฮ้องฮว่าน
แปลว่า : ร้องดังกังวาล อย่างว่า ฟ้าฮ้องฮ่วนผู้ใดอยากม่วนให้ปะเมียมา ปะเมียมาแล้วสตางค์แดงบ่ให้แต่ง ชิให้เจ้าด้องแด้งนอนถ้าอยู่เฮือน (กลอน) พระบาทเจ้ามีอาจกลัวเกรงสน่อยนั้น ภูธรถอนแม่ธนูปุนเปลื้อง หลังหักค้นครางตายฮ้องฮ่วน มันเล่ายังพ่นฟ้งไฟไหม้ลวบลน (สังข์). -
ฮ้องไห้
แปลว่า : ร้องไห้ อย่างว่า ในเมื่อพราหมณ์ขึ้นต้นไม้ฮ้องไห้อยู่ในดง จ่มเสียดายถงจีใจ้ ฮ้องไห้กล่าวถามหา ยังพระเวสสันดรเจ้าดั่งนั้น (เวส). -
ฮ้องโห่
แปลว่า : โห่ร้อง อย่างว่า จัดหมู่หน้ายอก่อนไหลหาญ ผายชะลือวอระนีเกี่ยวชูใสเข้า แมนหาญเข้าคุมคุมฮ้องโห่ เจ้ายี่เฆี่ยนหมู่ข้าฝูงกล้าดาดชน (ฮุ่ง). -
ฮอง
แปลว่า : รอง รับ เช่น รองหัวหน้า เรียก ฮองคอ ผ้าปูนั่งเรียก ผ้าฮองนั่ง กินเพื่อกันความหิว เรียก ฮองท้อง เอาไปเป็นคนรับใช้ เรียก ฮองตีน อย่างว่า เอาเอื้อยไปเป็นน้อยฮองตีนใช้ช่วง ก็ดีดาย เพื่อนพระเข้าป่าไม้พอพ้องปากจา แด่แม ดูดั่งเอื้อยฮ่ำไห้ขอขอดตายตามดั่งนี้ ลอนจักไลลาผางเพื่อนทางทังค้าย คือควรเพี้ยงสองตาตนพี่ แพงเอย น้องอย่าไลพี่ให้กระสันดิ้นดั่นเดียว อุ่นเอย (สังข์). -
ฮ่อ
แปลว่า : ต่อ กับ พูดต่อ เรียก เว้าฮ่อ พูดกับ เรียก เว้าฮ่อ อย่างว่า ยามเมื่อพิเศษแย้มเยาวราชหุมหัว ฮ่อนั้น ขวัญเฮียมโฮมเฮียกตอมเต็มเนื้อ เล็งที่ทันตาแม้งมหานิลงาเงี่ยง งามเด ซ้องซุ่มเกล้าตะเกิงหน้าแข่งเขียน (ผาแดง). -
ฮสฮ่วง
แปลว่า : ตลบ อบอวล กลิ่นที่หอมฟุ้งปลิวไปตามลม เรียก ฮสห่วง อย่างว่า ยามเมื่อลมล่วงต้องพัดยอดเกียงปิว โฮยโฮยฮสฮ่วงหวานหอมเฮ้า นางขวัญสร้อยศรีพราวนางเกิด เขาพี่น้องนางท้าวผ่อคอย (ฮุ่ง) ฮสฮ่วงเอ้า ก็ว่า อย่างว่า ฮสฮ่วงเฮ้าเท้าทั่วอุทิยาน มาลาเลียนก่ายกอแกมก้าน สารภีสร้อยจำปีหอมอ่อน มีดอกไม้บานห้อมฮื่นหอม (กาไก). -
ฮส
แปลว่า : รส สิ่งที่รู้ได้ด้วยลิ้น เรียก รส เช่น รสเปรี้ยว หวาน มัน เค็ม หรือสิ่งที่รู้สึกชอบใจ อย่างว่า ภุมเรศแล้วแสวงดุ่งชมรส สาวสมออนบ่าวบารือห้าม แต่นั้นนงนาฏท้าวทังนางขึ้นแท่น ง้อมลวดคร้ามกระสันฮ้อนเล่าอาย (ฮุ่ง) เมื่อนั้นทุกที่หน้านางเทพกัลยา โฮมคำเสถียรกล่าวจาจอมเจ้า ฝูงข้าเป็นพงศ์เชื้อเดียระฉานศักดิ์ต่ำ รือจักสมฮสเจ้าจอมสร้อยบ่ควร เจ้าเอย (สังข์) เมื่อนั้นผู้ก่งท้าวเถิงที่ลินคำ แสนวังเวินย่านยาวไหลก้อง มีทังจำปีพร้อมจำปาเดียระดาษ ฮสดอกไม้โฮยเฮ้าทั่วไพร (ฮุ่ง).