ภาษาอีสานมาใหม่ 7561 - 7570 จาก 17431

  • หลาน
    แปลว่า : ลูกของลูก เรียก หลาน ลูกของพี่หรือของน้องก็เรียก หลาน อย่างว่า ปะไป่ไว้เป็นปีกปลายใจ ท่านนั้น ฮมฮมฝูงย่าลัวสั่งสอนหลานน้อย โลมขวัญเจ้านางงามแก้วอู่สอนสั่งแหน้นใดพลั้งพลาดสาร (ฮุ่ง).
  • หลาด
    แปลว่า : ปลากระทิง ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง ตัวเล็กยาว ค่อนข้างแบน คล้ายปลาหลด พื้นสีน้ำตาลแก่ บางตัวมีลายขาวเป็นวงกลมๆ บางตัวมีลายเป็นบั้งๆ คาดจากหลังถึงใต้ท้อง มีครีบบนสังหลังยาวติดต่อกันจนถึงหาง ปลายจมูกแหลม เรียก ปลาหลาด อย่างว่า ปลาดุกบ้อนชมนอนหลังหาด ปลาหลาดบ้อนชมหมากก้านเหลือง เคืองใจเจ้าเซากันสาก่อน พ่อแม่น้องบ่พร้อมบุญส้วมอ้ายบ่มี (ผญา).
  • หล้าง
    แปลว่า : เป็นคำเสริมให้เนื้อความสละสลวยขึ้น เรียก หล้าง อย่างว่า จวงจันหล้างของแพงทางเทศสะเภาพุ้น บัดนี้มาคั่วห้อยหูกระช้าจ่ายขาย (ปัสเสน) คำนี้ขีนพระทัยแท้จอมพระนางอย่าได้กล่าว จริงเถิ้น ชาติที่ปูหากบุบุ่นท้างปลาชิหล้างล่องตาม แท้นา (สังข์).
  • หลากเสื้อ
    แปลว่า : เสื้อหลายผืนและหลายสี เรียก หลากเสื้อ อย่างว่า ดูหลากเสื้อแสนส่ำของแกว เฮืองเฮืองวันส่องพางภูกว้าง แถวพางล้นพังทลายบดมืด อามก่องเท้าเถิงช้างฮ่วมผัว (ฮุ่ง).
  • หลากสี
    แปลว่า : มากสี เสื้อผ้าที่มีหลายสี เช่น สีดำ สีแดง สีขาวปนกัน เรียกหลากสี อย่างว่า เถิงที่ผาเพียงชั้นหีนกองเก้งใหญ่ ข้าเห็นสะใบปิ่นซ้องแขวนไว้หลากสี แท้แล้ว (สังข์).
  • หลากใจ
    แปลว่า : แปลกใจ ประหลาดใจ อัศจรรย์ใจ อย่างว่า บางพ่องยังลูบล้างสาเกษเกสี ก็มี บางพ่องทำระบำขับข่วงเพียงเฟือยฟ้อน เมื่อนั้นบาฮามท้าวเทียวทางดั้นดุ่ง บาก็ฟังพากย์เพี้ยงดูล้ำหลากใจ (สังข์).
  • หลาก
    แปลว่า : มาก หลาย มีสิ่งของเงินทองมาก เรียก หลาก หลากหลาย ก็ว่า อย่างว่า แม้นชิเงินคำล้นมณีกองแก้วหลาก หลายส่ำถ้วนถวายน้องมอบนวล พี่แล้ว (สังข์).
  • หล้า
    แปลว่า : ช้า การทำงานอะไรไม่รีบเร่งทำ เรียก เฮ็ดหล้า อย่างว่า เอาเมียหล้าเป็นข้าลูก เฮ็ดนาหล้าเป็นข้าเข้าปลูก (ภาษิต).
  • หล้า
    แปลว่า : สุดท้าย ลูกคนที่เกิดสุดท้าย เรียก ลูกหล้า อย่างว่า หากจักเห็นฮ่างด้วยโดยดั่งดอมเงา แม่นว่าบูฮาณเฮียงส่องหาเห็นนั้น พอเมื่อเถรเถิงแล้วแยงดูน้ำบ่อ เห็นฮูปน้องนางหล้าอยู่ใน (สังข์).
  • หล้า
    แปลว่า : โลก แผ่นดิน อย่างว่า ขอให้เป็นยอดแก้วตนประเสริฐอุดมคุณ โพธิญาณยศยิ่งชายเซ็งกล้า เตโชแพ้ฝูงธรท้าวบาป ไต้แหล่งหล้าเป็นน้อยมอบมา แด่ถ้อน (สังข์).