ภาษาอีสานมาใหม่ 8101 - 8110 จาก 17431
-
สูติกรรม
แปลว่า : การคลอดบุตร. -
สูด
แปลว่า : ปลาสูด ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีเกล็ด มีจุดดำอยู่ตอนกลางลำตัว ไม่มีเส้นสีดำที่ขอบหาง เรียก ปลาสูด. -
สูญ
แปลว่า : ว่างเปล่า ไม่มีอะไร เลขสูญ อย่างว่า สิบสองสูญตั้งวิญญาณยับเกิด วิญญาณยับนั้นเลิ็กละตื้นอสงขัยปุนแทก นับเป็นโยชน์ได้แปดโกฏิอสงขัย ปลายเจ็ดห้าล้านอสังขัยโยชน์ยาวเสมอด้าม (ปฐมปันนา). -
สู่ขวัญหลวง
แปลว่า : การทำพิธีเชิญขวัญครั้งสุดท้าย เมื่อผู้หลักผู้ใหญ่เจ็บไข้ได้ป่วย ไม่มีทางจะเยียวยาให้หายได้ หมอดูเขาทายว่าผู้ป่วยชาตาขาด ธาตุหัก กกหลักโค่น สวดเสริมชาตาอย่างไรก็ไม่หาย รอแต่วันและเวลาที่จะตาย ลูกหลานจะพากันทำพิธีบายศรีสู่ขวัญหลวงให้จนถึงวาระสุดท้ายแห่งชีวิต. -
การสูตรขวัญ
แปลว่า : ผู้ที่จะสูตรขวัญสมัยโบราณมีหนังสือสูตรขวัญเป็นหนังสือใบลานจารด้วยตัวธรรมหรือตัวไทยน้อย เวลาสูตรจะกางหนังสือออกเหมือนกับพระเทศน์ สมัยนี้หมอสูตรขวัญนิยมสูตรปากเปล่า ไม่มีหนังสือไปด้วย. -
พาขวัญ
แปลว่า : ภาชนะที่จัดขึ้นเพื่อเรียกเอาขวัญนั้น จะเล็กหรือใหญ่ก็ได้ โบราณใช้พาโตก เดี๋ยวนี้โตกไม่มีจึงหันมาใช้พาน จะใช้พาขวัญ ๓ ชั้น ๕ ชั้น ๗ ชั้นหรือ ๙ ชั้น ก็จัดพานมาเท่าจำนวนสิ่งของที่จะใช้. -
ตัวขวัญ
แปลว่า : ตัวขวัญก็คือตัวคนเรา พระพุทธเจ้าสอนว่า มีของสองสิ่งรวมกันอยู่ ของสองสิ่งคือร่างกายและจิตใจ ร่างกายและจิตใจนี้พระพุทธเจ้าสอนว่า ใจเป็นนาย กายเป็นบ่าว ใจเป็นผู้สั่ง ร่างกายเป็นผู้ทำ การสู่ขวัญก็คือการยกย่องจิตใจให้ทำความดีความชอบ. -
สู่ขวัญ
แปลว่า : ทำพิธีเชิญขวัญ เป็นพิธีกรรมอย่างหนึ่งที่คนโบราณอีสานทำกันมาแต่ดึกดำบรรพ์ จนกระทั่งปัจจุบันนี้ การสู่ขวัญให้เป็นการแสดงออกซึ่งความรัก เคารพและนับถือ . -
สู่
แปลว่า : ไปเยี่ยม เรียก ไปสู่ แบ่งกันกิน เรียก สู่กันกิน. -
สู
แปลว่า : ซัก ถู ซักผ้า เรียก สูผ้า ซักเสื้อ เรียก สูเสื้อ.