ภาษาอีสานมาใหม่ 8231 - 8240 จาก 17431
-
สา
แปลว่า : ชำระ ล้าง ชำระผม เรียก สาผม อย่างว่า เขาก็ลงลอยน้ำวังหลวงสาเกษ (กาไก). -
สา
แปลว่า : วิด วิดน้ำ เรียก สาน้ำ วิดน้ำเพื่อเอาปลา เรียก สาปลา อย่างว่า ตกตาว่าได้จับคันโซ้ลงหนองสาสาด ชิฟาดให้แห้งเอาปลาต้มใส่งาย (กลอน). -
สา
แปลว่า : เป็นคำต่อท้ายคำพูดหรือคำสั่งเช่น ไปสา มาสา กินสา นอนสา อย่างว่า นอนสาหล้าขุนทึงลูกแม่ อย่าได้ฮ้องฮ่ำไห้ในด้าวด่านดง ฝูงเสือฮ้ายกลางคืนมันเที่ยว มันชิขบแจ่มเจ้าบาท้าวให้เล่านอน (กล่อมลูก). -
สา
แปลว่า : ชื่องูชนิดหนึ่งตัวใหญ่ เรียก งูสา อย่างว่า ว่าแม่นงูเห่าสังบ่มีตา ว่าแม่นงูสาสังบ่มีแข้ว ว่าแม้นมีดด้ามแก้วสังบ่มีแค่วมีคม (บ.). -
สัมพล
แปลว่า : อาหาร เสบียง สัมพล สมพล ก็ว่า (ป.). -
สัพพัมปิ
แปลว่า : สารพัด ทุกสิ่งทุกอย่าง (ป. สพฺพมฺปิ) สัมพาปิ สำปะปิ สำปะปิปะพัน ก็ว่า อย่างว่า สำปะปิพร้อมลิงโขนพร้อมปี่ (กาไก). -
สัพ
แปลว่า : สรรพ ทุกสิ่ง ทั้งปวง ทั้งหมด สัพ สัพพะ ก็ว่า (ป. สพฺพ) อย่างว่า แม้นว่าสัพพะสิ่งช้างม้ามิ่งในนคร ก็บ่กินเกียงหยุดอยู่ชงสลอนพร้อม กับทังเนื้อนกเลี้ยงประหิดเหียนหงส์เหบ ขัวค่อขุ้มกระทากี้ก่างตอง (สังข์). -
สัปทน
แปลว่า : ร่มผ้าสีแดง มีด้ามยาว เป็นเครื่องยศสำหรับขุนนางกั้น หรือร่มผ้าสีเหลืองที่ใช้แห่นาค แห่กองบวช กองหด อย่างว่า คันเจ้าได้ขี่ช้างกั้งฮ่มสัปทน อย่าได้ลืมเฮียมจนผู้แห่นำตีนช้าง (ผญา). -
สัปคับ
แปลว่า : ที่นั่งบนหลังช้าง แหย่งช้างชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์บุรพาพาฒมี ๓ ดวง. -
สับสอด
แปลว่า : พูดวกวน พูดเรื่องเก่า อย่างว่า บัดนี้สัพพะกอดเกี้ยวกลอนเก่ามาแถลง ชื่อว่าเทพาพระวาดพะนอมไพรกว้าง บุญยวงยั้งเซาแคลนคราวหนึ่ง ดีแก่สังข์ล่วงผ้ายผันย้ายก่อนบา (สังข์).