ภาษาอีสานมาใหม่ 8243 - 8252 จาก 17431
-
สันทาน
แปลว่า : สายป่าน เชือก เครื่องผูกพัน (ป. ส.). -
สันดาน
แปลว่า : อุปนิสัยที่มีมาแต่กำเนิด เรียก สันดาน สันดาน์ ก็ว่า (ป. ส. สนฺตาน) อย่างว่า เหตุว่านางกษัตรีย์ไท้สันดาน์ดอมลูก (เวส-กลอน). -
สั่น
แปลว่า : ไหวถี่เรียก สั่น สั่นมากเรียก สั่นวักวัก สั่นวึกวึก ก็ว่า สั่นจนสะเทือนเรียก สั่นสะเทือน สั่นจนลืมสติเรียก สั่นสาย สั่นสายลายเล็น ก็ว่า อย่างว่า หอมกลิ่นคู้ฮสฮ่วงสมจันทน์ สาวก็แหนความเชิญให้ลมลงพร้อม ผีก็ฝันสูญเข้าถือนางคุมปี่ เนือเนือดเนื้อคีงค้อมสั่นสาย (ฮุ่ง). -
เหิบ
แปลว่า : ระแหง พื้นดินที่มีรอยแตกจากกัน เรียก ดินแตกเหิบ ดินแตกเขิบ ก็ว่า. -
สัญญา
แปลว่า : ความตกลงซึ่งบุคคลตั้งแต่สองฝ่ายขึ้นไปยินยอมพร้อมใจกันทำขึ้น เช่น สัญญาซื้อขายเป็นต้น. -
สัจจะ
แปลว่า : สัตย์ ความจริง ของจริง (ป. สจฺจ ส. สตฺย) ความจริงมี ๒ คือ จริงโดยสมมติ ได้แก่ คน สัตว์ สิ่งของ จริงโดยปรมัตถ์ ได้แก่ รูปธรรมนามธรรม อย่างว่า สัจจะผู้หญิงนี้คือกวยกะต่าห่าง ถิ้มใส่น้ำไหลเข้าซู่ตา สัจจะผู้ชายนี้คือหินหลักหมื่น ถิ้มใส่น้ำจมปิ้งบ่ตีง (กลอน). -
สังฮอม
แปลว่า : ระวัง รักษา อย่างว่า สังฮอมเนื้ออินทรีย์ทังโลก (ฮุ่ง). -
สังฮอม
แปลว่า : การเก็บสิ่งของรวมกันไว้ เรียก สังฮอม หนังสือวรรณคดีอีสานเรีื่องหนึ่งรวมธาตุนิพพานไว้ เรียก สังฮอมธาตุ. -
สังหรณ์
แปลว่า : ลางบอกเหตุ อย่างว่า อันนี้หากแม่นขันธ์ธาตุน้องทังสี่แปรปรวน เคยได้ครองความสุขอยู่ปรางค์เป็นเจ้า คราวนี้มาตกด้าวเดินดงทุกข์ขมอด กินหมากไม้ตางเข้าขื่นขม ฝูงหใู่เทวดาเจ้าสังหรณ์ให้ฝันหลาก นางอย่าตกคะมะย้านเมือห้องอยู่เย็นพี่ถ้อน (เวส-กลอน). -
สังสการ
แปลว่า : พิธีกรรมเกี่ยวกับการปลงศพ เรียก สังสการ (ส. สํสการ).