ภาษาอีสานมาใหม่ 8281 - 8290 จาก 17431
-
สักกะลัน
แปลว่า : ตำข้าวเปลือกด้วยครกกระเดื่อง ใช้เท้าถีบถี่ เรียก ตำสักกะลัน อย่างว่า เสียงครกมองตำเข้าเดิ็กมามันม่วน ตำช้าช้าเสียงบอกยามซุก เดิ็กจั่งซุกเดิ็กเดิ็กจั่งซุก ตำเสียงสั้นสักกะลันน่ำน่ำ หกตำลึงแตะแต่งแหล้งหงายลงแป่งแง่ง (หนังสือเจือง). -
สักกะโยง
แปลว่า : กระโดดสูง เรียก แล่นสักกะโยง สักคะโยง สักคะโยงโคงเคง ก็ว่า อย่างว่า ลางคนเต้นสักกะโยงเยงปีบ (ผาแดง). -
สัก
แปลว่า : การใช้เหล็กแหลมจุ่มหมึกสีดำสักลงไปในตัว เรียก สักลาย สักที่แขนเรียก สักแขนลาย สักที่ขาเรียก สักขาลาย คนโบราณชอบสักลายเพราะถือเป็นความเก่งกล้าสามารถ ป้องกันภูตผีปีศาจ ปืนผาหน้าไม้ยิงไม่ออกแทงไม่เข้า ผู้หญิงอีสานโบราณชอบชายที่สักลายมักเลือกมาเป็นคู่ครอง การสักลายมีทั่วไป เขมร มอญ พม่า ก็ชอบสัก อย่างว่า เม็งขาก่าน ม่านขาลาย. -
สะเออะ
แปลว่า : สะอึก ลมตีขึ้นเบื้องบนทำให้สะอึก เรียก สะเออะ. -
สะเอง
แปลว่า : เข็มขัด เข็มขัดรัดเอวผู้หญิงเรียก สะเอง อย่างว่า นางหนุ่มเปลื้องเพศเพี้ยงสาวซ้อยสอดสะเอง (สังข์). -
สะอื้น
แปลว่า : ถอนใจสะท้อนเพราะระทมใจเกี่ยวกับพลัดพรากจากผู้ที่รักใคร่ชอบใจ อย่างว่า สองก็ละลูกไว้เหนือฟูกเฮียงหมอน แยงในปรางค์ล่ำดูพอสะอื้น นานาพร้อมของคามพิชโภช ทังเสื้อผ้าผืนเล้มค่าคาม (สังข์). -
สะอิ้ง
แปลว่า : สายรัดเอวเป็นเครื่องประดับสำหรับผู้หญิง เรียก สะอิ้ง สะเอง เข็มขัด ก็ว่า อย่างว่า สายสะเองแก้วคาดแอวศรี (เวส). -
สะอาด
แปลว่า : หมดจด ผ่องใส ไม่สกปรก ไม่มีตำหนิ บริสุทธิ์ อย่างว่า เจ้าก็ขึ้นขี่น้องโฉมสะอาดสังข์ทอง สังข์ก็พาภูมีล่วงลอยเลยม้ม นงเยาว์ยั้งสถานเพียงพักเหนื่อย สังข์สั่งแก้วกือล้านล่วงไป (สังข์). -
สะอาง
แปลว่า : น่าเกลียด น่าเบื่อหน่าย เรียก สะอาง ผาง ผางหน่าย ก็ว่า อย่างว่า เฮียมก็เป็นคนแท้ดูผางผิดชาติ กันนา เยียวว่าเหม็นสาบเนื้อคีงข้อยจริงมี ดอกนา ยักษ์ตอบต้านมีใช่อันคนิง น้องเอยคาวคนผางบ่สมเสมอน้อง (สังข์). -
สะหาว
แปลว่า : อวดเก่ง จองหอง อย่างว่า เมื่อนั้นธรสะหาวต้านคำเป็งกริ้วโกรธ เคียดเพื่อเจ้ายาดชู้ชมช้อนดอกดวง (สังข์) เมื่อนั้นนายแมนเบื้องพระยาหลวงท้าวกว่า ใช้ล่วงม้ามากล่าวคำสะกาว (ฮุ่ง).