ภาษาอีสานมาใหม่ 9148 - 9157 จาก 17431
-
ล้อ
แปลว่า : ท่อนไม้กลม ตัดเป็นท่อนๆ มีลักษณะเหมือนล้อรถ เจาะรูตรงกลางสำหรับใส่เพลา เป็นเครื่องเล่นของเด็กเรียก หมากล้อ. -
ล้อ
แปลว่า : สัตว์ผสมจำพวกครึ่งลาครึ่งม้า คือ แม่เป็นลา พ่อเป็นม้า เรียก ล้อ. -
ลอ
แปลว่า : ตาที่ส่อนหรือถั่วเล็กน้อย เรียก ตาลอ ถ้าเป็นมากขนาดโปนออก เรียก ตาโล. -
ลอ
แปลว่า : บ่าง ชื่อบ่างจำพวกหนึ่ง มี ๒ ชนิด คือบ่างเล็กและบ่างใหญ่ บ่างใหญ่โบราณเรียก บ่างลั้ว ลอลั้ว ก็ว่า อย่างว่า เมื่อนั้นเถรประเสริฐเจ้าเจียระจากเดินไป เถิงที่นาเนืองเถิงป่าไพรดงส้าน ฟังยินสานสานฮ้องเสียงคณานกใส่ พรายป่าเปล้าลอลั้วบ่างบน (สังข์). -
ลวาแมน
แปลว่า : ม้ามณีกาบเรียก ลวาแมน ม้ามณีกาบเป็นม้าที่พระอินทร์เนรมิตประทานให้แก่ผู้มีบุญ เช่น กาลเกต คนไม่มีบุญจะไม่ได้ขี่ม้านี้ ในวรรณคดีอีสานเรื่องกาลเกต ท้าวกาลเกตจะไปที่ไหนก็ขี่ม้ามณีกาบหรือลวาแมนนนี้ อย่างว่า ก็จิ่งธรงลวาแมนล่วงลมมาพี้ (กา). -
ลวาพอน
แปลว่า : ม้าขาว เรียก ลวาพอน อย่างว่า ฮมฮมเสียงลวาพอนหมื่นตัวเตินเต้า (สังข์) สองนายขึ้นลวาพอนเลยล่วง (ฮุ่ง). -
ลวาด
แปลว่า : ปู ลาด ปูเสื่อเรียก ลวาดเสื่อ ปูสาดเรียก ลวาดสาด ปูแพรเรียก ลวาดแพร อย่างว่า พลพวกเท้าเดินดุ่งดาระวัง บัวนางถือเครื่องธรงแถวถ้อง แยงหนห้องราชครูเถรใหญ่ แผ้วแผ่นกว้างปูล้วนลวาดแพร (สังข์). -
ลวา
แปลว่า : ม้าหรือลาเรียก ลวา ถ้าใช้ขับขี่ไปในราชการของเจ้านายเรียก ม้า เช่น พระยากุศราชเจ้าเมืองนครเป็งจาลใช้ขุนศรีและขุนคอนไปสู่ขอลูกสาวนันทเศรษฐี ณ นครจำปา ก็ใช้ลวาคือม้าเป็นพาหนะ อย่างว่า กับทังชาวจงลวาฮีบเฮวพลันม้า (สังข์). -
ลวย
แปลว่า : ได้มาก มีมาก คนได้ข้าวของเงินทองมาก เรียก คนลวย ลวยจนเหลือกินเหลือใช้ เรียก มหาละลวย. -
ลวบลวบ
แปลว่า : กินพร่ำเพรื่อ เรียก กินลวบลวบ พูดไม่หยุด เรียก เว้าลวบลวบ.