การปลูกถั่วเขียว

การปลูกถั่วเขียว เป็นพืชไร่ สามารถนำเมล็ดมาใช้ประโยชน์ในหลายด้าน นำมาประกอบอาหารและของหวาน ซึ่งปัจจุบันมีการปลูกมากในพื้นที่ต่างๆ มากมาย ทั้งส่งเข้าโรงงานแปรรูป ส่งออกต่างประเทศ และนำมาจำหน่ายบริโภค

สภาพพื้นที่

สามารถปลูกถั่วเขียวได้ทุกพื้นที่ ถ้าเป็นพื้นที่นาที่ระบายน้ำได้ดีจะทำให้ได้ผลผลิตถั่วเขียวสูง

ลักษณะดิน

หากดินเป็นกรดจัด (pH ต่ำกว่า 5.0) ต้องมีการปรับปรุงดินด้วยปูนขาวหรือปูนบดเสียก่อน เพื่อลดความเป็นกรด และลดพิษอลูมินั่มและเหล็ก

แหล่งน้ำ

สามารถแหล่งน้ำสะอาดจากชลประทานหรือแหล่งน้ำสะอาดในสวนหรือในครัวเรือนได้

การเตรียมดิน

ควรไถด้วยผาน 3 ตากดินทิ้งไว้ คราดเก็บเศษวัชพืชออกให้หมด แล้วจึงไถด้วยพาน 7 จากนั้นจึงทำร่องระบายน้ำระหว่างร่องปลูก เพื่อกันไม่ให้น้ำท่วมขัง แล้วจึงหยอดหรือหว่านการปลูก

ฤดูที่เหมาะกับการปลูกถั่วเขียว

สามารถปลุกได้ 3 ช่วง 3 ฤดูกาล คือ

• การปลูกถั่วเขียวต้นฤดูฝน ช่วงเดือนเมษายน-ต้นเดือนมิถุนายน และจะเก็บเกี่ยวในช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม สามารภผลิตผลประมาณร้อยละ 10 ของผลผลิตทั้งหมด
• การปลูกถั่วเขียวปลายฤดูฝน เดือนสิงหาคม-กันยายน และเก็บเกี่ยวผลผลิตประมาณเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม ถั่วเขียวที่ผลิตในช่วงนี้มีปริมาณมากที่สุด ประมาณร้อยละ 80 ของผลผลิตทั้งหมด
• การปลูกถั่วเขียวหลังฤดูการเก็บเกี่ยวข้าว การปลูกถั่วเขียวในลักษณะนี้ เรียกว่า ถั่วนา โดยปลูกในช่วงเดือนธันวาคม-มกราคม หลังการเก็บเกี่ยว และเก็บเกี่ยวประมาณเมษายน-พฤษภาคม มีผลผลิตประมาณร้อยละ 10 ของผลผลิตทั้งหมด

วิธีการปลูกถั่วเขียว

ทำได้ 2 วิธีการ คือ

• การปลูกเป็นหลุม ขุดหลุมบนคันร่องที่เตรียมไว้ ระยะระหว่างแถวประมาณ 50 เซนติเมตร และระยะระหว่างหลุม 20 เซนติเมตร หยอดเมล็ดหลุมละ 2-3 ต้น ความลึกประมาณ 2-3 เซนติเมตร ซึ่งจะใช้เมล็ด 3-5 กิโลกรัม/ไร่
• การปลูกแบบโรยเป็นแถว วิธีนี้เป็นการปลูกบนคันร่องเช่นกัน ด้วยการเปิดร่องตามแนวยาวบนคันร่อง ระยะระหว่างร่อง 50 เซนติเมตร ทำการโรยเมล็ดลงในร่อง 10-15 เมล็ด ต่อระยะ 1 เมตร ความลึกประมาณ 2-3 เซนติเมตร ใช้เมล็ดประมาณ 5 กิโลกรัม/ไร่ ไม่ควรลึกมากกว่านี้เพราะเมล็ดจะงอกยาก หรืองอกแล้วอาจเน่าได้ ภายหลังจากโรยเมล็ดให้เกลี่ยดินด้านบนกลบตาม

การกำจัดวัชพืช

สารเคมีสำหรับป้องกันกำจัดวัชพืชที่ได้ผลดี คือ อะลาคลอร์ โดยฉีดพ่นหลังปลูกเสร็จทัน ไม่ควรการฉีดพ่นหลังมีการงอดของเมล็ด ในระยะที่มีวัชพืชเริญเติบโตแล้ว อาจใช้ฉีดพ่นด้วยสารพาราควอท อัตรา 300-400 ซี.ซี./ไร่

การให้ปุ๋ย

การใส่ปุ๋ยแก่ถั่วเขียวมักใช้ปุ๋ย 25 กิโลกรัม/ไร่ ใส่รองก้นหลุมหรือโรยตามแนวร่องก่อนปลูก และระยะที่ต้นเริ่มแตกงอ

การให้น้ำ

การที่จะได้ผลผลิตต่อไร่สูงควรจะให้น้ำ ถ้ามี สัก 2 ครั้ง คือภายใน 3 อาทิตย์ และ 6 อาทิตย์ ให้น้ำพอดินชุ่มอย่าถึงกับแฉะ

เทคนิคการปลูกถั่วเขียว

โดยทั่วไปเมล็ดถั่วเขียวจะงอกภายใน 3-5 วัน หลังปลูก บางหลุมหรือบางส่วนเมล็ดอาจไม่งอกจากสาเหตุของเมล็ดถูกทำลายจากแมลงหรือสัตว์หน้าดิน จึงจำเป็นต้องตรวจสอบการงอกของเมล็ดในแต่ละแถว หากหลุมหรือแนวเมล็ดที่ไม่งอกให้ทำการหยอดเมล็ดปลูกซ่อมแซมใหม่โดยเร็วเพื่อให้ต้นเกิดใหม่สามารถเก็บเกี่ยวได้พร้อมกับต้นอื่นๆ

การเก็บเกี่ยว

ถั่วระยะการแก่ของฝักไม่พร้อมกัน ทำให้ต้องเก็บเกี่ยวหลายครั้ง สำหรับถั่วเขียวที่ถึงระยะการเก็บเกี่ยวฝักนั้นมักมีอายุประมาณ 60-70 วันนับจากวันงอก ทั้งรุ่นแรก และรุ่นที่สองการนวดถั่วเขียวเป็นการแยกเมล็ดออกจากฝักถั่วเขียว ซึ่งวิถีชาวบ้านมักใช้วิธีการเก็บฝักเมล็ดถั่วเขียวที่ตากแห้งแล้งใส่ถุงกระสอบ และทุบด้วยไม้เบาๆ เพื่อให้ฝักกระเทาะ และแยกเมล็ดออกตกลงสู่ด้านล่างกระสอบ จากนั้นนำมาฝัดแยกเศษฝักด้วยกระด้งหรือเครื่องสีฝัด ส่วนฝักที่ไม่แตกเมล็ดออกอาจนำมาบรรจุกระสอบทุบอีกครั้ง หรือใช้มือขยี้เพื่อให้ฝักแตกออกอีกที

ตลาดและผลตอบแทน

การเก็บเมล็ดถั่วเขียวขายผลผลิต 100-200 กก.ต่อไร่ มีพ่อค้าคนกลางมารับซื้อ โดยราคาแต่ละจังหวัดแตกต่างกันตั้งแต่ กก.ละ 28-35 บาท

ข้อมูลและภาพประกอบ

• หนังสือ 123 อาชีพทางเลือก
• puechkaset.com