ฟ้อนอุ่นไอดิน

เมื่อพูดถึง “ไอดิน”  ภาพพจน์ที่ติดอยู่ในความทรงจำ คือ พอฝนตกโรยรดดินอันแห้งระอุ ดินคายไอน้ำออกมา ไอน้ำนั้น คือไอดิน ซึ่งมีกลิ่นหอม
“ไอดินถิ่นอีสาน” ก็คือ กลิ่นหอมกรุ่นแห่งไอดินแดนอีสานบ้านเฮา ซึ่งหมายความถึง วิถีชีวิตของชาวอีสาน ยังหอมอบอวนอยู่ในใจพวกเราทุกคน

นอกจากนั้น แดนอีสาน ยังมีศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่นเฉพาะตน ซึ่งมีคุณค่า ควรแก่การอนุรักษ์และเผยแพร่ เป็นวัฒนธรรมที่อลังการ เป็นวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่

เมื่อปี พ.ศ. 2550 เนื่องในโอกาสที่ชมรมศิลปวัฒนธรรมอีสานจุฬาฯ ครบรอบ 30 ปี ทางชมรมฯ ได้คิดการแสดง “อุ่นไอดิน” ขึ้น โดยคุณกิตติศักดิ์ แก้งทอง เป็นผู้ออกแบบท่ารำและเครื่องแต่งกาย มังกรเดียวดาย แต่งคำร้องและทำนองเพลงประกอบ และแสดงครั้งแรกในงาน “ไอดินถิ่นอีสาน อลังการวัฒนธรรม 30ปีอีสานจุฬาฯ” เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2550

ฟ้อนอุ่นไอดิน ใช้ผู้หญิงล้วน โดยจำนวนช่างฟ้อนเป็นคู่ ซึ่งในงาน30ปีอีสานจุฬาฯ ใช้ช่างฟ้อน 12 คน

เครื่องแต่งกาย

ช่างฟ้อนอุ่นไอดิน  นุ่งผ้าซิ่นมัดหมี่ เสื้อแขนกระบอกสีดำ ขลิบสาบเสื้อลายขิดสีแดง ห่มสไบแพรวาสีแดง เกล้าผม รัดเกล้าด้วยฝ้ายสีขาว ใส่เครื่องประดับ กำไลเงิน ต่างหูเงิน สร้อยคอเงิน เข็มขัดเงิน

บทร้องอุ่นไอดิน (ลำภูไท)

คำร้อง ทำนอง โดย มังกรเดียวดาย

(ร้อง)     อุ่นไอดินท้องนา เหว่ว้า ซบลงตรงอุ่นไอ อุ่นจากอุ่นน้ำใจ บ่มิคลาย น้ำใจที่หลั่งริน
อุ่นไอดินบ้านเฮา เปลี่ยวเหงา ซบลงตรงอุ่นดิน อุ่นเสียงแคนเสียงพิณ อุ่นไอดินถิ่นอีสานบ้านเฮา

โอ๋ย……………. น้อ………………………….. ล่ะบ่าวคนฟังเอ๋ย..

ชายเอ๋ย    แดนอีสานบ้านเกิดก้ำ แผ่นดินธรรมบ้านเกิดเก่า ของดีมีแต่เค้า ๆ ซุมเจ้า ให้ซ่อยแปง อ้ายเอ๋ย….
ชายเอ๋ย    แดนอีสาน ดอกยามแล้ง ฮั้วไฮ่นาสวน พอฝนโฮยฮำฮด ไอขี้ดิน หอมกุ้ม
ซุมกระเจียวอีรอก หน่อนางดินเริ่มแตกโป่ง ดอกคูนบาน ดอกจานแย้ม ๆ แต่งแต้มท่งอีสาน อ้ายเอ๋ย…

(ร้อง)    โอ้ดอกจาน บานหน้าแล้ง สีแดงสดใส เหลืองทองดอกคูนไสว ประดับไพรท้องนาป่าดอน โอ้อีสาน คือวิมานบ้านเกิดเมืองนอน เสียงพิณเสียงแคนลำกลอน ออนซอนอีสานบ้านเฮา

โอ๋ย……………. น้อ………………………….. ล่ะบ่าวคนฟังเอ๋ย..

ชายเอ๋ย    เสียงพิณแคน ดังจ้าว ปานเสียงเสพเมืองสวรรค์ เป็นดนตรีไทอีสาน ใช้บรรเลงเพลงลำฟ้อน
หมอลำกลอน หมอลำล่อง ลำภูไท บรรเลงใส่ ความเหงาหงอยไล่ได้ ๆ หายแท้ ส่วงสันต์ อ้ายเอ๋ย…

(ร้อง)     โอ้แคนพิณ ถิ่นอีสานบ้านเฮาผูกพัน เสียงซอโหวดดังแว่วหวาน กล่อมลำธารท้องนาป่าดอน โอ้อีสาน คือวิมานบ้านเกิดเมืองนอน เสียงพิณเสียงแคนลำกลอน ออนซอนอีสานบ้านเฮา

โอ๋ย……………. น้อ………………………….. ล่ะบ่าวคนฟังเอ๋ย..

ชายเอ๋ย    ถึงสิไลไกลบ้าน อีสานเก่าอยู่หม่องได๋ เฮาบ่ไล ลืมหลง อุ่นไอดิน อีสานก้ำ
แดนดินธรรม ไมตรีล้น ปั้นข้าวเหนียว จ้ำถ้วยป่น ปลาแดกบองแซบเหลือล้น ๆ คนย่อง บ่ขื่นขม อ้ายเอ๋ย…

(ร้อง)     โอ้ไอดิน ถิ่นอีสานบ้านนาเคยดม หอมดินอุ่นไอสุขสม กลิ่นโคลนตมท้องนาป่าดอน โอ้อีสาน คือวิมานบ้านเกิดเมืองนอน เสียงพิณเสียงแคนลำกลอน ออนซอนอีสานบ้านเฮา

(โซโล ดนตรี)

(ร้อง)     โอ้ไอดิน ถิ่นอีสานบ้านนาเคยดม หอมดินอุ่นไอสุขสม กลิ่นโคลนตมท้องนาป่าดอน โอ้อีสาน คือวิมานบ้านเกิดเมืองนอน เสียงพิณเสียงแคนลำกลอน ออนซอนอีสานอำไพ

(ร้อง)     โอ้ แดนดิน อีสาน ถึงฝนแล้งกันดาร แต่บ่แล้งน้ำใจ อุ่นไอดิน อุ่นไอรักความห่วงใย คือศูนย์รวมธารน้ำใจ เราภูมิใจในอีสาน
ถิ่น อีสาน บ้านเฮา คือบ้านเกิดเมืองเนา แดนดินอันสุขสันต์ อุ่นไอดิน อุ่นไอรักความผูกพัน มาร่วมใจสมาน สร้างอีสานให้รุ่งเรือง ๆ