ขี้หมูกินหัว ขี้วัวกินใบ ขี้ไก่กินผล

สวัสดีเพื่อน ๆ ชาวเกษตรกรหรือไม่เป็นเกษตรกรแต่สนใจหันมาเริ่มปลูกผักอินทรีย์ก็คงจะมีความสนใจหาข้อมูลในการใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยอินทรีย์ วันนี้เราก็เลยจะมานำเสนอภูมิปัญญาเกษตรกรชาวบ้าน เคยได้ยินแต่คนเฒ่าคนแก่พูดถึงการใช้ปุ๋ยคอกว่า “ขี้หมูกินหัว ขี้วัวกินใบ ขี้ไก่กินผล” บางที่ก็เพี้ยน ๆ ไปว่า “ขี้หมูให้หัว ขี้วัวให้ใบ ขี้ไก่ให้ลูก” แต่ก็ความหมายเดียวกัน เราก็เลยจะมานำเสนอในแง่มุมของทางวิทยาศาสตร์ว่ามันเป็นอย่างนั้นจริงหรือไม่ จะเป็นยังไงไปติดตามอ่านกันเลยครับผม

ตารางธาตุอาหาร ปุ๋ยคอก

ปริมาณธาตุอาหารในปุ๋ยขี้หมู ขี้วัว และ ขี้ไก่ จะมีสัดส่วนไม่เท่ากัน ข้อมูลนี้อาจมีความคลาดเคลื่อนเล็กน้อย ขึ้นอยู่กับสภาพการเลี้ยงของเกษตรกร

ไนโตรเจน (N) ธาตุอาหารที่สำคัญสำหรับพืช

ไนโตรเจน สัญลักษณ์ (N) เป็นธาตุอาหารหลักของพืช ช่วยบำรุงใบ ลำต้น ยอดอ่อน ในช่วงแรก ๆ ของพืชทุกชนิดจะต้องการธาตุอาหารชนิดนี้ จากตารางข้อมูลปริมาณธาตุอาหารเราจะพบว่ามีในปุ๋ยคอกทุกชนิด ทั้งขี้หมู ขี้วัว และ ขี้ไก่

ฟอสฟอรัส (P) ธาตุอาหารที่สำคัญสำหรับพืช

ฟอสฟอรัส สัญลักษณ์ (P) มีความสำคัญต่อพืช ช่วยบำรุงดอก ผล เมล็ด เหมาะสำหรับไม้ดอกไม้ผล ธาตุอาหารชนิดนี้จำเป็นมากต่อการดำรงของสิ่งมีชีวิต เป็นองค์ประกอบของสารพันธุกรรม RNA , DNA และเนื่องจากธาตุอาหารชนิดนี้มีอยู่ในธรรมชาติน้อยมาก จึงมีปริมาณที่จำกัด

โพแทสเซียม (K) ธาตุอาหารที่สำคัญสำหรับพืช

ฟอสฟอรัส สัญลักษณ์ (K) มีความสำคัญต่อระบบราก หัว เช่น มันสำปะหลัง มันแกว มันเทศ ฯลฯ

ปุ๋ยคอก ปุ๋ยมูลสัตว์ ควรหมักก่อน ไม่ควรใช้ทันที

ปุ๋ยคอกนั้นมีประโยชน์มาก นอกจากให้ธาตุอาหารที่เหมาะสมกับพืชแล้วยังมีอินทรีย์วัตถุซึ่งช่วยปรับโครงสร้างของดิน ทำให้ดินร่วนซุย รากเดินดี หาอาหารเองได้เยอะ แต่ก็ต้องใช้ให้ถูกวิธี โดยจะต้องนำมาหมักหรือตากให้แห้งปล่อยให้ปุ๋ยถูกย่อยสลารโดยจุลินทรีย์เสียก่อน หากนำมาใส่ทันทีนอกจากพืชจะไม่สามารถดูดซึมสารอาหารไปใช้ไม่ได้แล้ว จะเกิดความร้อนเนื่องจากจุลินทรีย์ย่อยสลายปุ๋ยคอกสด บางครั้งความร้อนรวมไปถึงจุลินทรีย์ไปย่อย กินรากพืช ทำให้ต้นเหลือง ใบเหลือง ส่งผลเสียต่อพืชในระยะแรก ๆ อีกด้วย

ปุ๋ยขี้วัว ไม่ควรนำไปใส่สนามหญ้า

ปุ๋ยขี้วัวมีไนโตรเจนสูงเหมาะสำหรับพืชที่ต้องการบำรุงใบ บางท่านเกิดไอเดียว่าจะเอาไปใส่สนามหน้า ให้คำนึงถึงเรื่องวัชพืช เมล็ดหญ้าที่ติดมากับมูลวัว แทนที่หญ้าจะงามอาจจะได้ของแถมเป็นวัชพืชที่ไม่พึงประสงค์ติดตามด้วย เพราะฉะนั้นจึงไม่ควรนำมูลวัวมาใส่สนามหญ้า แต่ถ้าเป็นมูลวัวนม คือวัวขุน โคขุน ที่ไม่ได้กินหญ้าก็สามารถยกเว้นข้อห้ามนี้ได้ครับผม