สวนพระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน

สถานที่ท่องเที่ยว

ในสมัยพระเจ้าอยู่หัวสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์ (พระเจ้าเอกทัศ) แห่งกรุงศรีอยุธยา ได้มีพญาช้างเผือกมงคลหนีเตลิดออกจากโรงช้าง ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ จึงทรงให้ทหารเอกสองคนนามว่า “ทองด้วง” และ “บุญมา” (ซึ่งต่อมาก็คือ สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี และสมเด็จพระราชวังบวรมหาสุรสีหนาถ) ออกติดตามมาจนถึงชุมชนเขมรป่าดง ซึ่งก็คือบริเวณโคกลำดวน เป็นหมู่บ้านที่ ตากะจะ อาศัยอยู่ ตากะจะพร้อมลูกบ้านเมื่อทราบข่าวเช่นนั้น จึงได้ช่วยกันติดตามพญาช้างเผือกจนพบ และนำส่งกรุงศรีอยุธยาได้สำเร็จ เมื่อ พระเจ้าเอกทัศ ทรงทราบเหตุการณ์ที่ตากะจะและพวกพ้อง ได้ช่วยกันติดตามช้างเผือกมงคลนี้ จึงได้โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งตากะจะและพรรคพวกให้มีบรรดาศักดิ์ระดับ “หลวง” ตากะจะ ได้รับพระราชทานให้เป็น “หลวงแก้วสุวรรณ” และเป็นหัวหน้าหมู่บ้านชาวเขมรป่าดงบริเวณโคกลำดวน … ต่อมา หลวงแก้วสุวรรณ ได้ส่งส่วยสิ่งที่จำเป็นในกรุงศรีอยุธยาให้ไม่ได้ขาด พระเจ้าเอกทัศน์ทรงพึงพอใจในความจงรักภักดีของหลวงแก้วสุวรรณและลูกบ้าน ที่ได้ส่งส่วยมาให้เมืองหลวงเป็นประจำ ทรงโปรดเกล้าฯ เลื่อนบรรดาศักดิ์ให้ตากะจะอีกครั้ง จากหลวงแก้วสุวรรณ เป็น “พระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน” แล้วยกฐานะบ้านโคกลำดวนเป็น “เมืองขุขันธ์” และให้ พระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน เป็นเจ้าเมืองขุขันธ์ ซึ่งท่านก็คือเจ้าเมืองขุขันธ์ท่านแรก และเป็นผู้ก่อตั้งสร้างบ้านแปลงเมืองขุขันธ์ด้วยนั่นเอง จากเรื่องราวในข้างต้น ทางอำเภอขุขันธ์ จึงเห็นความสำคัญในส่วนนี้ ได้ประชุมกับ อปท.ในพื้นที่ เพื่อหาแนวทางในการสร้างอนุสาวรีย์เจ้าเมืองขุขันธ์ “พระยาไกรภักดีศรีนครลำดวน” ขึ้นในปี พ.ศ.2547 และได้มีการวางศิลาฤกษ์อนุสาวรีย์พระยาไกรฯ เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2547 และแล้วเสร็จในต้นปี 2548 หลังจากนั้นจึงมีการปรับปรุงภูมิทัศน์บริเวณโดยรอบอนุสาวรีย์ฯ ให้สวยงาม โดยบริเวณอนุสาวรีย์ได้นำรูปหล่อครอบครัวช้างเผือกมงคล มาตั้งประดับบารมีให้อนุสาวรีย์ฯ ด้วย เนื่องจากมีแนวคิดย้อนกลับไปว่า หากไม่มีช้างเผือกมงคลแตกโรงหนีเตลิดหลุดออกมาหาครอบครัวที่บริเวณเมืองขุขันธ์นี้ ก็คงจะไม่มีเมืองขุขันธ์อย่างแน่นอน และได้มีการจัดงานเฉลิมฉลององค์อนุสาวรีย์ฯ เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2548 ซึ่งเป็นวันจัดงานรำลึก พระยาไกรภักดี ประเพณีแซนโฎนตา บูชาหลักเมือง ลือเลื่องกล้วยแสนหวี

ข้อมูลเพิ่มเติม

เป็นสัญลักษณ์ให้เยาวชนรุ่นหลังได้ระลึกถึงความกล้าหาญ คุณงามความดีที่ท่านได้ก่อตั้งเมืองขุขันธ์ขึ้นมา เป็นอนุสรณ์สถานรำลึกเกียรติคุณของเจ้าเมืองขุขันธ์