ภาษาอีสานทั้งหมด 10411 - 10420 จาก 17431
-
อม
แปลว่า : สู่ขอ ไปสู่ขอสาวเรียก ไปอม ไปโอม ก็ว่า อย่างว่า บัดนี้บาคราญใช้เฮามาอมอ่อน (กา) คำกือกองแอ่วอมเอาน้อย (สังข์). -
อม
แปลว่า : เอาสิ่งของใส่ปากแล้วหุบปากไว้ไม่กลืนลงไป เรียก อม เช่น อมเข้า อมน้ำ อมเหมี้ยง อมหมาก อมพลู อย่างว่า บางพ่องนีรมิตตั้งตนสูงสามโยชน์ อมหมู่ช้างตางเหมี้ยงซูบสาม บางพ่องมายกือกั้งกลางหาวมัวมืด เสียงโห่ฮ้องคือฟ้าลั่นเนือง (สังข์). -
อ่ม
แปลว่า : สู่ขอ ไปสู่ขอสาว เรียก อ่ม อย่างว่า เขาเล่าแหข่าวชั้นเชียงเทศทางจีน โฉมพราวพรายลูกแมนเมืองกว้าง มวลสินสร้อยเงินคำกองกาด พ่อมันต้านฮ่างไว้พันช้างอ่มนาง (ฮุ่ง). -
อ่ม
แปลว่า : อด กลั้น อย่างว่า ให้ค่อยทำเพียรเว้นปาปังการบาป อดอ่มไว้ยาได้ฮ่าวทำ (สังข์). -
อ่ม
แปลว่า : อัง อย่างว่า มีใช่อันห่อนน้าวในปากอมเอา อวนนั้น ยังไป่เพิงพอแขวนขอดเคียนคอไว้ เทื่อนี้ปาปังเปลื้องเบียนเสียใสจาก กันแล้ว มโนพี่เพี้ยงไฟเอ้าอ่มขาง ขืนเอย (สังข์). -
อ้ม
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้พุ่มชนิดหนึ่ง ใบหอมคล้ายใบเนียม แต่ใบใหญ่กว่า ใช้นึ่งมีกลิ่นหอม ใช้อบผ้าหรือเหน็บหู อย่างว่า อ้มเอยอ้มอย่าให้พี่นี้จ่มนำหลาย จนลืมแลงลืมงายจ่อยโซโตล้า (กลอน) ป๋าสวนอ้มหนีไปชมหม้อปลาแดก ป๋าเล้าเข้าไว้หนีไปซ้นป่ากลอย (ผญา). -
อ้ม
แปลว่า : ชมด ชมดเรียก เหนอ้ม เหนอ้มเวลามันวิ่งผ่านหน้าไปจะมีกลิ่นหอมเหมือนอ้ม (พืช) อย่างว่า ผ่อดูซว่าซว่าพร้อมพันส่ำแสนสัตว์ สักกุณานกฮอกหอนเหนอ้ม บาหากโอยทานแท้ยายปันเป็นคู่สัตว์สิ่งเค้าคณาพร้อมเพิ่งบุญ (สังข์). -
อย่า
แปลว่า : คำประกอบกิริยาบอกความห้าม หรือไม่ยอมให้ทำการต่างๆ อย่างว่า อย่าซื้อควายยามนา อย่าซื้อผ้ายามหนาว, อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน มันจนใจโต (ภาษิต) อย่าฟังความเบา อย่าเอาความง่าย (ภาษิต). -
อยาก
แปลว่า : ปรารถนา ประสงค์ ต้องการ ใคร่ หิวกระหาย อย่างว่า อยากกินหลายได้กินท่อก้อย อยากกินน้อยได้กินท่อโป้มือ (ภาษิต) อยากทุกข์ให้เป็นนายคย อยากสาละวนให้เอาเมียแม่น้อย อยากให้เขาป้อยให้ขี้ใส่หนทาง (ภาษิต) อยากฮู้อย่านอนหลับ อยากเห็นให้ไปเที่ยว เสี่ยวฮักให้ไปหา (เสียว). -
อยู่
แปลว่า : พัก อาสัย ยัง มี ยังมีชีวิต คงที่ ไม่ไปจากที่ อย่างว่า อยู่ใกล้เกลือกินดั่ง อยู่ใกล้ครั่งย้อมครั่งบ่แดง นอนสะแคงกอดสาวบ่อุ่น สวดจุ้มบุ้มมืองุ้มบ่เถิง (ภาษิต) อยู่บ่านเพิ่นอย่าดูดาย ปั้นฮูปงัวฮูปควายให้ลูกเพิ่นเหล้น (ภาษิต).