ภาษาอีสานทั้งหมด 10851 - 10860 จาก 17431
-
โอ้โอ่ยคราง
แปลว่า : ครวญคราง อย่างว่า น้อยบ่ช้ากุมกอดเอานาง แยงไปหอศิลป์ชัยกอดโจมบาท้าว ดูหนักล้นธรณีมีเกิ่ง ยอบ่ขึ้นโอยโอ้โอ่ยคราง (สังข์). -
โอะโยะ
แปลว่า : เรียกสิ่งของที่กองกันไม่แน่น ว่า กองโอะโยะ ถ้ากองเล็กเรียกว่า กองเอาะเยาะ. -
ไอ
แปลว่า : สิ่งที่มีลักษณะอย่างควัน ลอยมาจากของที่ถูกความร้อนทำให้ระเหยไป เรียก ไอ อาย ก็ว่า เช่น อายแดดอายลม อย่างว่า ก็จิ่งบังเกิดฮ้อนทิพอาสน์เขินแข็ง อายฟองฟดพุ่งเป็นแปวกระด้าง เมื่อนั้นสักโกไท้เทโวหลิงโลก เห็นหน่อแก้วสองเจ้าปราถนา อินทร์ตรัสส่องฮู้คำปรารถนานาง ก็จิ่งทันเทพาพร่ำมวลมาเต้า บัดนี้ใผผู้ปรารถนาสร้างชมพูเสวยราช เป็นมิ่งเค้าธรรม์อ้างโลกคน นั้นเด (สังข์). -
ไอ
แปลว่า : อาการที่ลมพุ่งขึ้นมาจากปอดโดยแรง เพื่อขับสิ่งที่อาจเป็นอันตรายออกมา ทำให้เกิดเสียงพิเศษจากลำคอ เมื่อได้ยินแล้วก็รู้ว่าไอ เรียก ไอ. -
ไอ่
แปลว่า : ชื่อมเหสีของท้าวผาแดง ในวรรณคดีอีสาน เรื่อง ผาแดงนางไอ่ อย่างว่า เมื่อนั้นพระบาทเจ้าตนพ่อปิตา จิ่งได้หานามกรแก่นางนงน้อย ชื่อว่าสอยวอยหน้ากัลยานางไอ่ อันแต่ขงเขตใต้ลือน้อยว่างาม (ผาแดง). -
ไอยรา
แปลว่า : 1.) ช้าง อย่างว่า ประดับหยวกเข้าขันต่อเต็งชน เฮาจักชนไอยราต่อมือมันเจ้า ถืนถืนเข้าตำชนทุกแห่ง ม้ามากล้นลีล้าวพุ่งแหลม (ฮุ่ง). 2.) แผ่นดิน อย่างว่า ท้าวส่งเปลื้องฟ้าท่าวไอยรา (กา) ปืนแผดเพี้ยงสะเทือนทุ่มไอยรา มารฟางฟุบเลือดโทมทังค้าย นับแต่ตัวเดียวเถ้าตายคืนพลแผ่ มานั้น แสนโกฏิตั้งเป็นด้วยเดชมัน แท้แล้ว (สังข์). -
ไอราพต
แปลว่า : ไอราวัณ เอราวัณ ก็ว่า ช้างสามเศียร เป็นพาหนะของพระอินทร์ (ป. เอราวณ ส. ไอราวต). -
ไอศกรีม
แปลว่า : ของกินทำด้วยของหวาน กะทิหรือนม เป็นต้น ทำให้ข้นด้วยความเย็น (อ.). -
ไอศวร
แปลว่า : พระอิศวร อย่างว่า จตุโลกไท้ท้าวใหญ่ยมภิบาล ก็ดี ธรณีนางเมขลาดวงสร้อย กับทังไอศวรสร้างภายภูมิพื้นต่ำ ก็ดี ขอให้มาพร่ำพร้อมคอยข้าเมื่อมัว แด่ถ้อน (สังข์). -
ไอศวรรย์
แปลว่า : ความเป็นเจ้าเป็นใหญ่ ความเป็นพระเจ้าแผ่นดิน อำนาจ สมบัติแห่งพระราชาธิบดี ใช้ ไอศูรย์ ไอศริย ก็มี (ป. อิสฺสริย ส. ไอศฺวรฺย).