ภาษาอีสานทั้งหมด 1571 - 1580 จาก 17431
-
กะจ่าง
แปลว่า : แจ้ง, สว่าง อย่างว่า เหลียวขึ้นเมือเทิงฟ้าเห็นดาวแจ้งกะจ่าง บ่ทางชิพ้อนางหล้าที่ใด (บ.). -
กะจาบ
แปลว่า : ชื่อนกเล็กๆ ชนิดหนึ่ง เรียก นกกะจาบ นกจาบ ก็ว่า อย่างว่า จิบจาบจ้อยกะทาขุ้มขาบเขียว (สังข์). -
กะจิ้น
แปลว่า : ชื่อสัตว์สี่เท้าชนิดหนึ่ง ตัวเล็กขนาดกะแต หน้าแหลม เรียก กะจิ้น. -
กะจิบ
แปลว่า : ชื่อนกตัวเล็กๆ ชนิดหนึ่ง เรียก นกกะจิบ นกจิบ ก็ว่า. -
กะจี
แปลว่า : เขียว, อ่อน ดอกไม้ที่กำลังผลิ ดอกมีลักษณะเขียวงามน่ารักเรียก กะจี อย่างว่า มาลาพั้วพวงกะจีแกมกิ่ง (กา). -
กะเจ๋อกะเจิ้ม
แปลว่า : แสดงอาการดีใจ จนหัวเราะร่าเริง เรียก กะเจ๋อกะเจิ้ม กะจ๋อกะจอก กะเจ๋อกะเจิก กะเจี๋ยกะเจียก กะจั๋วกะจวก ก็ว่า อย่างว่า ยามเมื่อชลธาน้ำไหลนองถ้วมท่ง มดบ่มีบ่อนซ้น ปลากั้งอะเห่ยหัว ยามเมื่อชลธาแห้งวังหนองเขินขาด มดง่ามมันกะจ๋อกะจอกเว้าหัวล้อต่อปลา (บ.). -
กะแจ
แปลว่า : ลูกดาล, ลิ่ม, ไล ประตูหน้าต่างคนโบราณทำด้วยลิ่มไม้ ไลไม้ ตอกตะปูไว้ข้างหนึ่ง ใช้กะแจที่ทำด้วยเหล็กงอไว้สำหรับไข อย่างว่า บาก็ทวยมือม้างกระดานหนาหนักหมื่น ศรเสียบจ้ำกะแจฟ้งหลูดไล (สังข์). -
กะแจ
แปลว่า : กุญแจ, ลูกดาล ลูกดาลโบราณเรียก กะแจ อย่างว่า ปุนดั่งฮึงหนามหนาใส่กะแจจำไว้ (สังข์). -
กะแจมือ
แปลว่า : กระแจที่ทำเป็นวงกลม สำหรับผู้เป็นขะโมยลักเอาสิ่งของหรือผู้ทำความผิดต่อบ้านเมืองก็ใส่กะแจมือไว้. -
กะแจะ
แปลว่า : แป้ง, ผงขมิ้น, ผงจันทน์ สิ่งเหล่าคนโบราณทำไว้เพื่อทาผิว ทาหน้าเรียก กะแจะ ถ้าทำด้วยผงจันทน์เรียก กะแจะจันทน์ ชื่อแขวงหนึ่งในประเทศเขมรอยู่ติดกับแขวงจำปาศักดิ์ประเทศลาว.