ภาษาอีสานทั้งหมด 1873 - 1882 จาก 17431
-
กัดจัด
แปลว่า : มาก สิ่งทอหรือสิ่งสานซึ่งทอหรือสานให้ถี่มาก เรียก กัดจัด อย่างว่า ถี่กัดจัดขี้ช้างกะลอด ห่างก่างจ่างขี้มอดกะคา(ภาษิต). -
กัตติกา
แปลว่า : ดาวฤกษ์ที่ ๓ มี ๘ ดวง เรียกดาวลูกไก่ หรือดาวธงสามเหลี่ยมมีหางเรียวยาว เรียก ดาวกัตติกา (ป.). -
กัน
แปลว่า : ใช้แทนชื่อผู้พูดว่าเฮา อย่างว่าบุญมีได้เป็นนายใช้เพิ่น คันแม่นบุญบ่ให้เขาชิใช้ตั้งแต่เฮา และใช้แทนกับผู้ที่เราพูดด้วยว่ามึง อย่างว่า ผัวเมียนี้กูมึงอย่าได้ว่า ให้เอิ้นข้อยและเจ้าผองเท้าชั่วชิวัง (ย่า). -
กัน
แปลว่า : ห้าม, กั้น, บัง, ปิด อย่างว่า กันดีกว่าแก้ แฮดีกว่าลั้ว เอาผัวเอาเมียดีกว่าอยู่เปลี่ยว (ภาษิต). -
กั่น
แปลว่า : แกนมีดที่สอดเข้าไปในด้าม เรียก กั่นมีด กั่นพร้า อย่างว่า พร้าดีแพ้กั่น คนหมั่นแพ้แฮง คานแข็งแพ้บ่า ป้อยห่าแพ้ของ หัวหยองแพ้หวี สาวผู้ดีแพ้หีเจ้าของ (ภาษิต). -
กั่น
แปลว่า : กล้า, แข็ง, เด็ดเดี่ยว คนที่จิตใจเข้มแข็งเด็ดเดี่ยวไม่มีคำว่าแพ้ เรียก คนกั่น. -
กั้น
แปลว่า : ปิด, บัง ปิดบังไว้เรียก กั้น ขั้น ก็ว่า. -
กันดาร
แปลว่า : ยักษ์ตนหนึ่งมีฤทธิ์เดชมากเรียก ยักษ์กันดาร อย่างว่า ให้ผาบแพ้ธรเทพกันดาร เจ็บ เพื่อมารมาเห็งข่มเอาพระองค์น้อง เฮาก็หวังกัดก้ำหนมันมีหย่อน ก็บ่แล้วประโยชน์ยังเกี้ยวกัดทวง แท้แล้ว (สังข์). -
กันดาร
แปลว่า : อัตคัด, ขัดสน, ลำบาก ป่าดงที่เต็มไปด้วยเสือสางไปมาลำบากเรียก ทางกันดาร อย่างว่า ข้าก็พลัดพรากบ้านข้ามด่านกันดาร (ผาแดง). -
กับ
แปลว่า : เครื่องดักสัตว์เรียก กับ ใช้ดักหนูเรียก กับห้างหนู ใช้ดักพังพอนเรียก กับห้างจอนฟอน ใช้ดักนกเรียก กับห้างนก.