ภาษาอีสานทั้งหมด 2793 - 2802 จาก 17431
-
เข้าหมาก
แปลว่า : ข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้ว คลุกกับแป้ง (ส่าเหล้า) ห่อด้วยใบตองกล้วยเป็นหมกๆ เรียก เข้าหมาก. -
เข้าหลาม
แปลว่า : ข้าวสารเหนียวใส่กระบอกไม้ไผ่อ่อน แช่น้ำไว้ชั่วระยะหนึ่ง เวลาจะเผาไฟเทน้ำออกใส่น้ำกะทิเข้าไปแล้วเผาไฟให้สุก เรียก เข้าหลามกะทิ ถ้าไม่ใส่กะทิเรียก เข้าหลามธรรมดา. -
เข้าหลุ้ง
แปลว่า : ข้าวเหนียวต้มใส่กะทิ น้ำอ้อยหรือน้ำตาล กะให้น้ำพอดี ไม่ให้ข้นหรือเหลวเกินไป เรียก เข้าหลุ้ง เข้าหล้ง ก็ว่า ข้าวชนิดนี้นิยมทำเลี้ยงแขกในงานปลูกบ้านใหม่. -
เข้าเหม้า
แปลว่า : ข้าวเม่า ข้าวเหนียวที่ยังไม่แก่ เกี่ยวมาคั่วให้สุกด้วยไฟ ตำเอาเปลือกออก เรียก เข้าเหม้า ถ้าข้าวอ่อนมากถึงจะคั่วให้สุกเวลาตำข้าวจะติดกันเป็นก้อนๆ เรียก เข้าเหม้าขี้แมว. -
เข้าแห้ม
แปลว่า : ข้าวที่นึ่งหรือหุงด้วยไฟแรงจะติดก้นหม้อหรือก้นหวด ข้าวที่ติดกับก้นหม้อหรือก้นหวดนี้เรียก เข้าแห้ม. -
เข้าฮาง
แปลว่า : ข้าวเหนียวที่ยังไม่แก่จัด เอามาคั่วไฟแล้วตำเหมือนข้าวเม่า ตากแดดให้แห้งแล้วเก็บไว้ ต้องการกินเมื่อไรก็นำไปนึ่ง เรียก เข้าฮาง. -
เขาะ
แปลว่า : เครื่องแขวนคอสัตว์ ทำด้วยกระบอกไม้ไผ่ เหล็ก ทองเหลือง ทองแดง ใช้แขวนคอควาย เรียก เขาะควาย แขวนคอวัว เรียก เขาะงัว ขอ ก็ว่า. -
เขาะ
แปลว่า : เกราะ ไม้แก่นรูปสี่เหลี่ยมรีแขวนไว้ตามบ้านเจ้าบ้านเจ้าเมือง ตีประชุมในเวลามีกิจบ้านการเมือง เรียก เขาะ กอลอ ขอลอ ก็ว่า. -
เขิง
แปลว่า : ตะแกรง เครื่องจักรสานทำด้วยไม้ไผ่ ใช้สำหรับร่อนรำ มีตาเล็กๆ เรียก เขิงฮ่อนฮำ. -
เขิง
แปลว่า : วางผัง เช่นจะปลุกเรือนต้องวางผัง ผังที่วางนี้เรียก เขิงเฮือน.