ภาษาอีสานทั้งหมด 2841 - 2850 จาก 17431
-
แขบ
แปลว่า : ขริบ ขริบให้เสมอกันเรียก แขบ เช่น แขบผ้า ถากริมไม้ให้เสมอกันเรียก แขบไม้. -
แขบ
แปลว่า : เจียน ฝาน หมากเจียนหรือหมากฝาน เรียก หมากแขบ อย่างว่า ทุกเยื่องพร้อมหมากแขบพลูจวง ทังเทียนคำหมื่นดวงเลียนไว้ สมมาเจ้าเมตตรัยตนประเสริฐ ข้อยก็แต่งดอกไม้เทียนพร้อมโกฎิถวาย (ฮุ่ง). -
แขบแค
แปลว่า : คับแค ชื่อนกชนิดหนึ่ง ในจำพวกนกเป็ดน้ำ แต่ตัวเล็กชอบลอยอยู่ในน้ำเรียก นกแขบแค คับแค ก็ว่า -
แขม
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่งคล้ายอ้อ แต่ลำใหญ่กว่า เรียก ต้นแขม บ้านที่เอาชื่อต้นไม้นี้ไปตั้ง เป็น บ้านแขม ก็มี -
แข่ม
แปลว่า : ขลุม เชือกถักสอดกับไม้สำหรับสวมปากม้า ถ้าต้องการให้ม้าวิ่งเร็วก็ดึงเชือกนี้ให้คอม้าตั้ง เรียก แข่มม้า แคม้า ก็ว่า อย่างว่า ชักเชือกม้าคอแง้นแล่นหัน (บ.) -
แข่ม
แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่น กิ่งไม้ตกถูกใบไม้แห้งเสียงดังแข่ม หรือแสงแดดกล้า เรียก แดดแข่ม แจ่มแจ้ง ก็ว่า. -
แข้มแหล้ม
แปลว่า : ลักษณะหน้าตาของคนที่พบเห็นสิ่งไม่พอใจ เรียก เฮ็ดหน้าแข้มแหล้ม. -
แขแม
แปลว่า : ตัวแมงกินฟัน ชื่อโรคฟันผุชนิดมีตัว กัดจากรากฟันขึ้นมา เรียก แขแม แข้วแม ก็ว่า. -
ขะจ้ำ
แปลว่า : เป็นผู้ประกอบพีธีกรรมต่างๆ เกี่ยวกับการบวงสรวง สังเวยผี และเทวดาประจำหมู่บ้านหรือผีปู่ตาเป็นผู้ช่วยสื่อสารระหว่างคนกับผี เป็นผู้ช่วยแก้ไขไถ่โทษแก่ชาวบ้านกรณีทำผิดผีบ้านหรือผีบรรพบุรุษ -
แข่ว
แปลว่า : ปลอก โลหะรูปวงแหวนสำหรับสวมรัดเครื่องใช้เครื่องสอยเรียก แข่ว สวมมีด เรียก แข่วมีด สวมพร้า เรียก แข่วพร้า อย่างว่า ว่าแม่นงูเห่าสังบ่มีตา ว่าแม่นงูสาสังบ่มีแข้ว ว่าแม่นมีดด้ามแก้วสั่งบ่มีแข่วมีคม (บ.)