ภาษาอีสานทั้งหมด 3057 - 3066 จาก 17431
-
ค้อม
แปลว่า : งอ เตี้ย คนที่มีลักษณะเตี้ยเป็นชายเรียก ท้าวค้อม เป็นหญิงเรียก นางค้อม ผู้แสดงอาการอ่อนน้อมถ่อมตนก็เรียก ค้อม อย่างว่า เมื่อนั้นความเซ็งเท้าเป็งจาลฮู้เหตุเยาวราชผู้คีงค้อมแม่เมือง (สังข์). -
ค้อม
แปลว่า : น้อมลง ก้มลง ต้นไม้ใกล้ฝั่งถูกลมพัดจะน้อมลง อย่างว่า เหมือนดังนิโครธค้อมแคมท่าชลาไหล คองว่าวายวันคืนบ่เป็นไปได้ อันหนึ่งเป็นดั่งถกถอนไว้ยังหางหลกปีก ครุฑขนาดน้อมนอนค้างแค่ตม แท้แล้ว (สังข์). -
ค้อมควี่
แปลว่า : ต้นไม้ถูกลมพัดกิ่งก้านจะคลี่ขยายออกเรียก ค้อมควี่ อย่างว่า รุกขาไม้ลมพานค้อมควี่ เดือนด่วนค้ายคาข้อนขอบเสมร (สังข์). -
คอมมอม
แปลว่า : สิ่งของที่เล้กมองเห็นในระยะไกล เรียก เห็นพอคอมมอม ถ้าของใหญ่มองเห็นในระยะไกล เรียก เห็นพอคุมมุม. -
ค้อมว่า
แปลว่า : ครั้น เมื่อ อย่างว่า ค้อมว่าสั่งลูกแล้วแล้วสั่งนายเมือง ฝูงเขาขุนซู่คนมวลพร้อม สูจ่งไปตามแก้วคืนมาเฮวฮีบ อย่าอยู่ช้าไปแล้วให้ด่วนมา (กลอน). -
คอย
แปลว่า : หอคอย หอที่ตั้งไว้ตามมุมเมือง คอยดูเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นแก่บ้านเมืองเรียก หอคอย. -
คอย
แปลว่า : ชื่อการเล่นไพ่ชนิดหนึ่ง ผู้เล่นจะต้องรอดูว่าไพ่ใบที่เราคอย ใครจะวางลง เรียก ไพ่คอย. -
คอย
แปลว่า : รอ, ท่า การรอสิ่งที่ยังไม่มาหรือมาแล้วแต่ยังมาไม่ถึง เรียก คอย อย่างว่า คอยผ่อเจ้าจอมสร้อยแต่ขวัญ (กา) นกเขาเข้าแทนฮังนกขาบ หลาบท่อนี้แล้วคอยชู้ผู้บ่มา (ภาษิต) ใผหากคองคอยถ้าคนตายว่าชิเกิด มีแต่ตายแล้วจ้อยคอยแล้วกะบ่มา (กลอน). -
ค่อย
แปลว่า : ทำอะไรทำโดยไม่รีบร้อน อยากทำก็ทำอยากหยุดก็หยุด เรียก ค่อย เช่น ค่อยเฮ็ด ค่อยทำ ค่อยคึด ค่อยอ่าน ยามใดชิแล้วกะช่างหีวมัน เรียกค่อย. -
ค่อย
แปลว่า : เรื่อย ๆ, ไม่หยุด การทำอะไรทำด้วยความตั้งใจ ไม่เลือกกาล เลือกเวลา ไม่ว่าหนีกเบา ยากง่าย เรียกว่า ค่อย อย่างว่า ให้ค่อยคึดค่อยแก้ ค่อยแก่ค่อยดึง ให้ค่อยขุดค่อยขนค่อยคนค่อยค้ำ ให้ค่อยทำค่อยสร้าง อย่าวางใจให้ค่อยแล่น ให้ค่อยอดค่อยเยื้อน มันชิได้ต่อนคำ (ย่า).