ภาษาอีสานทั้งหมด 5122 - 5131 จาก 17431
-
ติ้งหลิ้ง
แปลว่า : ใสแจ๋ว, ใสสุด น้ำที่ใสสะอาด ไม่มีสิ่งเจือปน เรียก ใสติ้งหลิ้ง อย่างว่า ไทไกลนี้เจงเลงน้ำแจ่วข่า บ่ท่อใสติ้งหลิ้งไทใกล้น้ำแจ่วขิง(ภาษิต). -
ติณะ| ติณ
แปลว่า : หญ้า(ป.) ติณชาติ หญ้า, พืชจำพวกหญ้า อย่างว่า ฝูงหมู่ติณณังหญ้าเครือเขากับก่าย ต้นต่อต้นลำดั้วป่งเขียว(กา). -
ติด
แปลว่า : ข้องเกาะ, แนบ อาการที่ข้องอยู่เรียก ติด อย่างว่า ตมติดเอาตมล้างแถมกันมันชิค่อง คือรือ น้ำติดเอาน้ำล้างแถมซ้ำตื่มผู้ดี(กลอน). -
ติดเซิง
แปลว่า : ติดสัด เดือนเก้าเป็นเดือนที่หมาติดสัด เมื่อถึงเดือนนี้หมาตัวผู้จะวิ่งผสมพันธุ์ตัวเมียชนิดไม่ต้องกินต้องนอน อาการอย่างนี้เรียกว่า หมาติดเซิง. -
ติถี
แปลว่า : ดิถี, วันตามจันทรคติ เช่นขึ้นหนึ่งค่ำ แรมสองค่ำ เป็นต้น. -
ติบ
แปลว่า : ภาชนะที่สานด้วยไม้ไผ่เรียก ติบ กระติบ ก็ว่า ใส่ข้าวเหนียวนึ่ง เรียก ติบเข้า ใส่หมากพลูปูนยา เรียก ติบหมาก ใส่ฝ้ายไนไหมหลอด เรียก ติบหลอด ตลับเล็กๆ ใส่ขี้ผึ้งสีปากเรียก ติบนวด. -
ติว
แปลว่า : ผิวของไม้ไผ่เรียก ติว ผิวที่เรียบและแข็งมีเฉพาะไม้ไผ่ เช่น ไม้ไผ่บ้าน ไม้ไผ่ป่า ไม้ไผ่ส้างไพ ไม้ไผ่ส้างคำ ไม้ไผ่บง ไม้ไผ่ซาง ไม้ไผ่เฮี้ย ไม้ไผ่ฮวก ไม้นอกจากไม้ไผ่ไม่มีติว ถึงจะมีบ้างก็ไม่แข็ง. -
ติว
แปลว่า : ชื่อนกจำพวกหนึ่ง ตัวเล็กๆ สีเขียวคล้ายนกจิบ นกจำพวกนี้เวลาเผาศพมักจะมาเป็นจำนวนหมื่นๆ มาบินร่อนอยู่บนอากาศตรงที่ที่เผาศพ เรียก นกติว นกจิว ก็ว่า. -
ติ่ว
แปลว่า : มาตรานับแบบโบราณ นับจากหนึ่งไปโดยลำดับถึงติ่ว หนึ่งติ่วเท่ากับหนึ่งหมื่นล้าน อย่างว่า โยธานับติ่วตงตาตื้อ(กา). -
ติ่ว
แปลว่า : ยุ่งยาก, หนัก การงานที่ยุ่งยากหนักหนาโบราณเทียบกับติ่ว คือหนักยิ่งกว่าหนัก อย่างว่า แม่นว่าการแก่นต้นตื้อติ่วตงหนัก ลูกขอขันอาสาช่อยตีนตางเจ้า ท่อไป่ธรงความฮู้อาคมคุณประเสริฐ ขอขาบเจ้าลุ่มฟ้าเดินดั้นดุ่งเฮียนก่อนเถิน(สังข์).