ภาษาอีสานทั้งหมด 6432 - 6441 จาก 17431
-
ประจิม
แปลว่า : ทิศตะวันตก ทิศปัจฉิม ก็ว่า อย่างว่า นาหลายเบื้องปัจฉิมสามหมื่น แดนฮอดตั้งผาหลอดกวานแต (ฮุ่ง). -
ประจุ
แปลว่า : บรรจุ ใส่ เช่น ใส่กระดูกในธาตุ เรียก ประจุดูก อย่างว่า แล้วจิ่งถวายเพลิงท้าวกุมภัณฑ์สมซ่า ประจุดูกไว้ทันหั้นจิ่มเมือง (สังข์). -
ประจุบัน
แปลว่า : ปัจจุบัน (ป. ปจฺจุปฺนฺน). -
ประแจ
แปลว่า : กุญแจ กระแจ ก็ว่า. -
ประชิด
แปลว่า : เข้าถึงตัว เข้าชิดตัว อย่างว่า ขุนแขกเมี้ยนนบบาทประชิดเชียง ถวายเงินตราหมื่นคำพันก้อน เมื่อนั้นขวาขวาท้าวกามหากษัตริย์ใหญ่ ชมชื่นต้านถามถ้วนซู่คลอง (สังข์) ลำลำท้าวเชยชิมประชิดพ่างแล้วบอกแจ้งผายเผี้ยนบ่บัง (ฮุ่ง). -
ประดับ
แปลว่า : ตกแต่งให้งามด้วยสิ่งของต่างๆ มีสร้อย แหวน เป็นต้น อย่างว่า ประดับช่อฟ้ามุงมาศดาวคำ มุงทองแดงหล่อตันตางฝ้า มเหสีแก้วจันทาเทียมราช งามยิ่งย้อยปุนปั้นแปกเขียน (สังข์). -
ประดา
แปลว่า : บรรดา ทั้งหมด ทั้งสิ้น อย่างว่า เมื่อนั้นเจ็ดแจ่มเจ้าน้อมแน่งประณมกร เค็งเค็งชาวเป็งจาลแต่งปุนประดับไว้ ทุกประดาน้อมทูลธรรมเทวราช ปุนบอกให้เตินตั้งแต่งลิน (สังข์). -
ประแดง
แปลว่า : ใช้เรียกคนที่บวชเป็นพระครบ ๕ พรรษาขึ้นไป แต่ไม่ได้รับเถราภิเษกแล้วสึกออกมา เรียก ผแดง ผาแดง ก็ว่า. -
ประตู
แปลว่า : ช่องทางเข้าออกของบ้านเรือน เรียก ประตู ปักตู ก็ว่า อย่างว่า เคหังห้องปักตูทวารบ่มีเป่ง (กา). -
ประถม
แปลว่า : ลำดับแรก เบื้องต้น อย่างว่า ยุติประถมปั้นนิทานธรรมเถ้ากล่าว แล้วท่อนี้ถวายไว้ที่ยำ ก่อนแล้ว (สังข์) แม่จิ่งจำพรากชั้นโดยดั่งปางประถม โฉมเชียงครานบ่กว่าแพงกูฮู้ ฟังยินฮมฮมฟ้าเทิงหัวฮ้องฮ่ำ แม่สั่งผู้ใจแจ้งจื่อจริว (ฮุ่ง).