ภาษาอีสานทั้งหมด 8241 - 8250 จาก 17431
-
ระงม
แปลว่า : เสียงแซ่ เสียงกระหึ่ม อย่างว่า ฝนหอกง้าวระงมกุ้มหลั่งฮำ (กา) ฟังยินปุ่งปุ่งก้องโปงปู่ยาครู พุ้นเยอ ระงมเสียงตีม่วนยินยามเช้า สุริโยขึ้นแสงทองแจ้งส่อง สีเมฆฟ้าแดงล้อมเหลี่ยมเขา (ย่า). -
ระดู
แปลว่า : ส่วนของปีที่แบ่งตามลักษณะอากาศ ระดูละ ๔ เดือน ระดูหนาว ๔ เดือน ระดูฝน ๔ เดือน ระดูร้อน ๔ เดือน อย่างว่า หลิงดูฟ้ามืดกุ้มเป็นฮ่มนครหลวง พุ้นเยอ ระดูเดือนดลด่วนมาเถิงเค้า สาวกษัตรีย์เจ้าธรงภาร์พร้อมแก่ (สังข์). -
ระแด
แปลว่า : เดือดร้อน กระวนกระวาย อย่างว่า โฉมฮาบฮั้วง้อมม่วนอามคาย เขาก็ทนระแดดอมเดือดกระหายหิวไห้ ทังหลายพร้อมนางแกวนงถ่าว ไหว้แม่ผู้คีงค้อมคั่งสถาน (ฮุ่ง). -
ระถังทิพย์
แปลว่า : รถที่พระอินทร์เนรมิตให้เรียก ระถังทิพย์ รถทิพย์ ก็ว่า อย่างว่า เฮืองเฮื่อด้วยศรีมาศบรเพ็ง นำกงคำคอบเชียงเชิญน้อย เมื่อนั้นบาคราญขึ้นระถังทิพย์อาสน์ เทพท่อนท้าวทังห้าแห่แหน (สังข์). -
ระนึก
แปลว่า : ระลึก ระลึกถึงคิดถึง เรียก ระนึก อย่างว่า นางกล่าวแล้วระนึกฮอดผัวขวัญ ภูมีฟังเสียงใสแม่นคนจริงแจ้ง เฮียมก็เห็นสถานห้องเฮืองฮมมาแว่ นางเอย ให้พี่ขอจอดยั้งยามน้อยเพิ่งพา แด่ถ้อน (สังข์) ท้าวกล่าวแล้วระนึกฮอดพาชี (กา). -
ระบำ
แปลว่า : การฟ้อนรำเป็นชุดกัน เรียก ระบำ อย่างว่า ซว่าซว่าข้าเขาฮ่ำโฮเสียง ภูมีผายเชิงเถิงแท่นคำคนเฝ้า เสียงสูรพร้อมเพลงระบำพิณพาทย์ ตีเสบเจ้าลุ่มฟ้าระงมกลั้วเกิ่งสวรรค์ (สังข์) เพลงพาทย์ไค้กลมก้องกล่อมระบำ (กา). -
ระวัง
แปลว่า : คอยดู เอาใจใส่โดยไม่ประมาท กันไว้ไม่ให้เกิดเสื่อมเสีย อย่างว่า หลายถันถ้องตาวแวงระวังราช คนคั่งเท้าโฮงฮ้านลุ่มเทิง (สังข์) ฝันว่าสีหะราชฮ้องฮมโลกเค็งเค็ง ฝันว่าเทพาอินทร์อ่านมนต์ทานให้ ฝันว่าสังขาข้วมจักรวาลระวังทีปอวนอ่อนเข้าเมือเย้ออย่าลาย (สังข์). -
ระห้อย
แปลว่า : สวยสด งดงาม อย่างว่า สีสันเนื้อคือฮูปศิลป์ชัย ตาคอยคมเคี่ยมงามปานแต้ม ผิวผางเนื้อนีลุบลบานแบ่ง ตีงฮาบเกลี้ยงงามระห้อยดั่งเขียน (สังข์). -
ระเหย
แปลว่า : เหือดแห้งกระจายไปในอากาศเรียก ระเหย เหย หาย ก็ว่า. -
ระอา
แปลว่า : เบื่อหน่ายหรือหมดกำลังใจ เพราะถูกรบกวนทำให้เกิดรำคาญ อย่างว่า เขาก็ดูระอาล้ำคนหาญอ้ายไข่ เขานั้นฮู้กล่าวอ้างคำเข้มข่มแข็ง (ฮุ่ง).