ภาษาอีสานทั้งหมด 8921 - 8930 จาก 17431
-
วิปโยค
แปลว่า : ความพลัดพราก ความจากกัน วิโยค ก็ว่า อย่างว่า แสนจักวิโยคผู้ถือล้านง่วมเหงา (กาไก) จิ่งได้วิโยคฮ้างฮามแก้วแม่คีง (ผาแดง) จักได้วิโยคฮ้างฮามห้องข่วงอินทร์ก่อนแล้ว (สังข์) (ป.). -
วิปวาส
แปลว่า : การพลัดพราก การจากไป การไปอยู่ที่อื่น (ป.) อย่างว่า สองกล่อมกลิ้งรัตนาสน์เฮียงฮส เสนหาฮักลวดลืมเมืองบ้าน วิปวาสะบั้นสุมุณฑาพลัดพราก เสด็จถี่ก้วนถวายไท้พระยอดคุณ ก่อนแล้ว (สังข์). -
วิปัสสนากรรมฐาน
แปลว่า : อุบายเรืองปัญญาเมื่อเจริญสมถกรรมฐานแล้ว กิเลส ๓ จะลดน้อยถอยลง แต่ก็ไม่หมดสิ้นไปจากใจ ต้องเจริญวิปัสสนากรรมฐานต่ออีก คือ ยกขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย์ ๒๒ อริยสัจ ๔ ปฎิจจสมุปบาท ๑๒ ขึ้นมาพิจารณาอีก จนให้เห็นขันธ์ ๕ เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เกิดนิพพิทาความเบื่อหน่าย วิราคะหายความกำหนัด วิมุตติความหลุดพ้น วิสุทธิความหมดจดกายและจิต ถึงที่สุดแห่งทุกข์ คือ พระนิพพาน กิเลส ๓ คือ ราคะ โทสะ และโมหะไม่เกิดอีก. -
วิภู
แปลว่า : ผู้ครอง พระเจ้าแผ่นดิน (ป.ส.). -
หนาวจ้อย
แปลว่า : รู้สึกเย็นจัด เรียก หนาวจ้อย อย่างว่า กินปลาอย่าได้กินไส้ตับไตปอดหย่อ คันแม่นกินฮอดท้องชิหนาวจ้อยจ่อยโซ ให้กินแต่โตโข้โหล้ตับไตไว้ให้ย่า ย่านี้เถ้าแก่แล้วกินได้ซู่แนว นั้นแล้ว (ย่า). -
หน่ำ
แปลว่า : กระหน่ำ ซ้ำ เติม ตีไม่หยุด เรียก ตีหน่ำ หน่ำนีสีไฟ ก็ว่า. -
หนิ่ง
แปลว่า : เอามือแหย่ให้สะดุ้ง เอามือจี้สีข้างให้จักจี้ เรียก หนิ่งส้วง หนุ่ย ก็ว่า. -
หนิ้ง
แปลว่า : เกี่ยง เกี่ยงงอน ทำแง่งอน ทำโดยรังเกียจ ทำโดยไม่เต็มใจ เรียก หนิ้ง. -
วิภาษ
แปลว่า : พูดแตกต่าง พูดแย้ง. -
วิศวกรรม
แปลว่า : ชื่อเทวดาตนหนึ่ง ผู้ชำนาญในการช่างทั้งปวง วิษณุกรรม วิสสุกรรม เวสสุกรรม เพชฉลูกรรม ก็ว่า.