ภาษาอีสานหมวด "ก" 521 - 530 จาก 1872
-
กระยืดกระยาด
แปลว่า : คนที่ทำการงานชักช้าไม่มันกาลทันเวลา เรียก กระยืดกระยาด อืดอาด ยืดยาด ก็ว่า -
กระลอม
แปลว่า : ชะลอม เครื่องสานด้วยไม่ไผ่ชนิดหนึ่ง สำหรับใส่สิ่งของ มีผักนางอางหญ้า เรียก กระลอม. -
กระโลง
แปลว่า : เครื่องสานด้วยใบลาน สานด้วยลายขัด มีรูปเหมือนกระสอบป่าน สำหรับใส่ข้าวเปลือกหรือข้าวสาร เรียก กระโลงเข้า. -
กระโลง
แปลว่า : หีบศพ หีบศพเรียก กระโลง ทำด้วยไม้กระดาน ถ้าหีบศพคนธรรมดาเรียก โลง ถ้าเจ้านาย เรียก โกฐ. -
กระสวย
แปลว่า : เครื่องบรรจุด้ายหลอด สำหรับใช้ในการทอผ้า เรียก กระสวย สวย ก็ว่า. -
กระสอบ
แปลว่า : เครื่องสานที่ทำด้วยเชือกปอ หรือป่าน สำหรับบรรจุข้าวหรือสิ่งอื่นเรียก กระสอบ. -
กระสัน
แปลว่า : คะนึง, คิดผูกพันอยู่, มีใจจดจ่ออยู่เรียก กระสัน อย่างว่า แล้วล่ำเยี้ยมแปนเปล่าเลยกระสัน กุมภัณฑ์เสวยโภชน์คาคือง้วน ชลธาร์เท้าสองแคมคือสีก กระสันเกี่ยวแก้วกือล้านลูบทวง (สังข์). -
กระสา
แปลว่า : นกกระสา ชื่อนกชนิดหนึ่ง หากินปลาตามชายหาด รูปร่างคล้ายนกยางแต่โตกว่า เรียก นกกระสา อย่างว่า ลำเหมิดคืนบ่ความเก่า พี่ชิเล่าเรื่องนกกระสา นกกระสาหากินเลาะฝั่ง นกเจ่าดั้งงอยฝั่งจอนจอ งอยอยู่ตอนกเต็นขี้จวก งอยอยู่บวกแม่นนกกระสา (กลอน). -
กระสา
แปลว่า : ชื่อปอชนิดหนึ่ง ปอนี้เกิดจากต้นหม่อน ต้นหม่อนใบใหญ่เรียก มอนสา ปอที่ลอกจากมอนสานี้เรียก ปอสา สมุดพับที่ทำด้วยปอสานี้เรียก สมุดเจี้ยสา. -
กระสาย
แปลว่า : เครื่องแทรกยาที่โบราณถือเป็นของสำคัญคือน้ำขี้สีก น้ำขี้ น้ำเยี่ยว น้ำพังค่า คือน้ำเหล้า น้ำส้างจั้น น้ำส้างนก ถ้าเป็นไข้กาฬ ไข้ออกหมึกออกซาง ออกทำทาน ออกฟานเห่า หรือไข้หมากไม้ใหญ่ น้ำที่จะเอามาแทรกก็เอาน้ำขี้สีก เพราะน้ำขี้สีกมีรสเย็นเรียก น้ำกระสายยา.