ภาษาอีสานหมวด "ก" 793 - 802 จาก 1872
-
กะซ้า
แปลว่า : ภาชนะที่สานด้วยไม้ไผ่ คล้ายกระบุง สำหรับใส่สิ่งของ เรียก กะซ้า กะต่า ก็ว่า ชายที่ไม่เต็มเต็งเรียก ชายกะซ้า รังร้างของสัตว์เรียก กะซ้า -
กะซาก
แปลว่า : (กริยา) กระชาก ดึงเข้ามาโดยเร็วและแรง เช่น กระซากผม, โดยปริยายหมายความว่า กระตุกโดยแรง เช่น ออกรถกระซาก, พูดกระแทกเสียงดังห้วน ๆ ในความว่า พูดกระซากเสียง -
กะซาม
แปลว่า : ถึงคราว, ถึงเวลา อย่างว่า เดือนสิบสองมาฮอดแล้ว พอกะซามไข้สั่น ปีนี้เดือนยี่มาเล่าฮ้อน เดือนห้าต่าวหนาว (กลอน) -
กะซิบ
แปลว่า : พูดเบาๆ ที่ใกล้หู เรียก กะซิบ ซิ่ม ส่ำ ก็ว่า -
กะแซ
แปลว่า : ชื่อโรคหิวชนิดหนึ่ง เมื่อไม่ได้กินข้าวมีอาการอ่อนเพลียมาก เหงื่อไหลออกทั่วร่างกาย ปวดท้องเป็นกำลัง เรียกโรคชนิดนี้ว่า ปวดกะแซเข้า. -
กะแซ
แปลว่า : การเล่นชนิดหนึ่งของพวกลาวเหนือ เรียก เล่นกะแซ. -
กะแซง
แปลว่า : ชื่อเรือขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง สำหรับบรรทุกข้าวเปลือกหรือสินค้าจำนวนมากไปขาย เรือชนิดนี้มีทางเดินรอบข้าง ใช้ถ่อหรือพายไป เรียก เฮือกะแซง -
กะโซ้
แปลว่า : โชงโลง โชงโลง เรียก กะโซ้ คันโซ้ ก็ว่า สานด้วยไม้ไผ่ มีคันจับใช้วิดน้ำเข้านา หรือวิดน้ำในหนองเพื่อจับเอาปลา อย่างว่า ตกตาว่าได้จับคันโซ้ลงหนองสาสาด ซิฟาดให้แห้งเอาปลาต้มใส่งาย (ผญา) -
กะโซ้
แปลว่า : ชื่อแมลงชนิดหนึ่ง ตัวเล็ก รูปร่างคล้ายคันโซ้ อาศัยอยู่ในน้ำ เรียก แมงกะโซ้ แมงคันโซ้ ก็เรียก -
กะด้น
แปลว่า : ท้ายทอย ชื่ออวัยวะข้างหลังของหัว ต่อจากคอขึ้นมาเรียก กะด้น กะโด้น ง่อนด้น ง่อนด้อ ก็ว่า อย่างว่า แม้นจักทำการใดฮ่ำคนิงเถิงกะด้น หน้าผากไกลกะด้นคราวมื้อกูกบ่เห็น (หน้าผาก) หนองชิลา น้ำนาทามชิลาท่ง ผมป่งลากะด้น หวีชิช้นบ่อนใด (ผาแดง)