ภาษาอีสานหมวด "น" 51 - 60 จาก 476

  • นงศรี
    แปลว่า : หญิงที่มีรูปร่างสวยงามเข้าในลักษณะเบญจกัลยาณี เรียก นงศรี อย่างว่า นางกษัตริย์น้อยนงศรีสอนใหญ่เจ็ดหน่อเนื้องามเล้มลูกพราหมณ์ (สังข์).
  • นงหน้า
    แปลว่า : หญิงสาวที่เกิดในตระกูลมั่งคั่งมั่งมี เรียก นงหน้า อย่างว่า เจ็ดฮูปน้อยนงหน้าแม่เดียว (สังข์) เมื่อนั้นชะบุหน้าแถนหลวงหลิงโลก เห็นแก่นแก้วนงหน้าฮ่ำคราญ (ฮุ่ง).
  • นงฮาม
    แปลว่า : หญิงสาวที่มีรูปร่างงาม เรียก นงฮาม อย่างว่า แม้นว่านักสนมเหน้านงฮามหกหมื่น ก็ดี พระก็ฮักยิ่งเพี้ยงเทียวช้อนคู่นาง แท้แล้ว (สังข์).
  • นที
    แปลว่า : แม่น้ำ แม่น้ำ เรียก นที นัที ก็ว่า อย่างว่า ท้าวท่องเท้าเถิงแม่พระคุงคานทีหลวงหกโยชน์สังขยาได้ ตามสังข์เท้าเถิงชลเชาจอด จิตแก่นแก้วยังตั้งต่อการ (สังข์).
  • นนตรี
    แปลว่า : ดนตรี เครื่องดีดสีตีเป่าและร้องลำเพื่อให้เกิดความสนุกรื่นเริง เรียก นนตรี อย่างว่า ฟังยินนนตรีประดับกล่อมซอวุงไค้ ภูมีช้อนชมเชยเอื้อมอุ่น พระก็ไสยาสน์ยั้งยามน้องหนึ่งฝัน (สังข์).
  • นวด
    แปลว่า : ขี้ผึ้ง ขี้ผึ้งที่หุงด้วยน้ำมันงาหรือน้ำมันมะพร้าว ใช้สำหรับสีทาปากเรียก นวด คนโบราณชอบเคี้ยวหมากเวลาเคี้ยวต้องเอานวดมาสี เพื่อป้องกันไม่ให้สีหมากติดริมฝีปาก.
  • นวด
    แปลว่า : คั้น ขยำ คั้นแป้งเรียก นวด เข้าปุ้น คั้นนมเรียก นวดนม อย่างว่า มือนวดน้าวนมน้องซู่นาง (กา).
  • นวล
    แปลว่า : สีขาวปนเหลืองเล็กน้อย เรียก สีนวล แป้งที่ละเอียดสำหรับทาหน้าเรียก แป้งนวล อย่างว่า สีเอยสีนานวล ซ้วนอ้ายไว้แน่ย้านเซล้ม (กลอน).
  • นวังคสัตถุศาสน์
    แปลว่า : คำสอนของพระพุทธเจ้า มีองค์ ๙ คือ สุตตะ เคยยะ เวยยา กรณะ คาถา อุทาน อิติวุตตกะ ชาดก อัมภูตธรรม เวทัลละ (ป.).
  • นอ
    แปลว่า : สิ่งที่งอกขึ้นเหนือจมูกแรด เรียก นอแฮด นอของสัตว์ทุกชนิดคนโบราณถือว่าเป็นของศักดิ์สิทธิ์ มีอยู่ในเรือนจะทำให้คนภายในเรือนมีความมั่งคั่งสมบูรณ์พูลสุข อย่างว่า นอนิลแก้วพิฑูรย์ทำมะราช ควรค่าซื้ออย่าถือได้ล่วงเอา (บ.).