ภาษาอีสานหมวด "บ" 231 - 240 จาก 557
-
เบิ๋ด
แปลว่า : หมด ทั้งหมด หมดสิ้น -
บักกรูด
แปลว่า : มะกรูด ชื่อผลไม้ชนิดหนึ่งจำพวกส้มแต่เล็กกว่า -
บักโม
แปลว่า : แตงโม -
บักเวอ
แปลว่า : ส้มมะงั่ว ชื่ออื่น หมากเหว่อ มะงั่ว ส้มมะงั่ว หมากกินเกิ้ม มะนาวควาย มะนาวริปน มะโว่ยาว ลีมากูบา ส้มโอมะละกอ ชื่อวิทยาศาสตร์ Citrus medica Linn แหล่งที่พบ พบทุกภาคของประเทศ ประเภทไม้ ไม้ยืนต้น ตระกูลมะนาว สูงประมาณ 3-10 เมตร ตามลำต้นและกิ่งก้านมีหนามใบเดี่ยวออกสลับ ใบกลมมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบงอขึ้นเล็กน้อยสีเขียวเข้มเป็นมันวาว ใบหนากว่า ใบมะนาว มีบางใบมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ดอกสีขาวออกเหลือง ลักษณะมีกลีบดอก 4-6 กลีบ ลักษณะคล้ายดอกของมะนาว มีเมล็ดกลมแต่ขนาดโต เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 10 ซม. ผิวเรียบเปลือกหนา รสเปรี้ยวจัด ส่วนที่ใช้บริโภค ใบอ่อน - แก่ ผลดิบ - แก่ การปรุงอาหาร ใบอ่อน นำมาลวกหรือต้มรับประทานเป็นผักร่วมกับน้ำพริก ลาบ ใบแก่ นำมาหั่นเป็นฝอย ใส่ลาบเพื่อดับกลิ่นคาว โดยเฉพาะปลาต่างๆ ผลแก่ ใช้ประกอบอาหารแทนมะนาวรสเปรี้ยว แต่กลิ่นหอมน้อยกว่า -
บักผีพ่วน
แปลว่า : นมควาย (ใต้), นมแมวป่า (เชียงใหม่), บุหงาใหญ่ (เหนือ),หำลิง (ตะวันออกเฉียงเหนือ), ติงตัง (นครราชสีมา) ตีนตั่งเครือ (ศรีสะเกษ อุบล),พีพวน (อุดรธานี), สีม่วน (ชัยภูมิ), Susu ng kalabaw หรือ Carabao teats(ฟิลิปปินส์) เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย เนื้อไม้แข็ง เลื้อยพาดพันต้นไม้อื่นไปได้ไกล สูง 4 -6 เมตรกิ่งอ่อนมีขนละเอียดสีน้ำตาลแดงใบเดี่ยว เรียงสลับรูปวงรีหรือรูปไข่ สีเขียวเข้ม ผิวใบมีขนสีน้ำตาลแดงทั้งสองด้าน กว้าง 2.5-3.5 ซม.ยาว 4.5-10 ซม.ดอกสีแดงสดถึงสีแดงเข้ม ออกเป็นช่อ1-4 ดอก ตามซอกใบ กลีบเลี้ยง 3 กลีบ มีขนปกคลุม กลีบดอก 6 กลีบรูปไข่ปลายมน มีขนปรายทั้งสองด้าน ดอกบานขนาด 1.5-2.5 ซม. เกสรผู้ จำนวนมาก วงนอกมักเป็นหมัน รังไข่มี 10 อัน หรือจำนวนมากผลเป็นผลกลุ่ม รูปไข่หรือไข่กลับ ขนาดผลเท่าลูกตำลึง ปกคลุมด้วยขนหนาแน่น ขนาดยาว 2-3 ซม. แต่ละช่อมี 4-20 ผล เนื้อข้างในผล สีขาวขุ่นหุ้มเม็ดในสีดำไว้ ก้านผลยาว 1-4 ซม. เมล็ด 10-20 เมล็ด เมื่อสุก ผลจะสีแดงสด รสเปรี้ยวๆ รับประทานได้ -
บักเค็ง
แปลว่า : เขลง (Dialium cochinchinense pierre) ชื่อท้องถิ่นอื่นๆ หมากเค็ง นางดำ หยี -
บักค้อ
แปลว่า : ตะคร้อ (Schleichera oleosa (Lour.) Oken) ตะคร้อเป็นไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 10- 25 เมตร ส่วนมากต้นคดงอและเป็นปุ่มปม เรือนยอดเป็นพุ่มแผ่กว้าง รูปทรงกรวยหรือรูปร่ม เปลือกสีน้ำตาลอมเทา แตกเป็นสะเก็ดหนาๆ ใบ เรียงสลับ ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ รูปรี รูปขอบขนาน หรือรูปขอบขนานแกมไข่กลับ ขอบใบเป็นคลื่น ดอกช่อ แยกแขนงออกที่ง่ามใบและปลายกิ่ง สีเหลืองอมเขียว ผล ทรงกลมหรือรูปไข่ ปลายแหลม แข็ง เมื่อสุกสีเหลือง -
บักบก
แปลว่า : กระบก(Irvingia malayana Oliv.ex A.W.Benn.) ไม้สูง25เมตร ลำต้นตรง ทีโคนต้นมักเป็นพูพอน เปลือกมีสีเทาอมนำตาล กิ่งอ่อนจะมีรอยแผล หูใบม้วนหุ้มยอดเรียวโค้งเป็นรูปฝักดาบ ดอกเล็กสีขาวอมเขียวอ่อน มีขนนุ่มๆ กลีบดอกยาวกว่ากลีบเลี้ยงผลออกสีเหลืองเมล็ดเดี่ยวแข็ง ภายในมีเนื้อสีขาว -
บักเบน
แปลว่า : บักเบ็น หรือ หมากเบ็น หมายถึง ตะขบป่า (flacourtia indica(Burm.f.)merr.) ไม้พุ่ม กิ่งก้านและลำต้นมีหนามแข็ง ใบเดี่ยว รูปไข่ ปลายแหลม ขอบใบหยักมน ผิวเรียบ ดอกเดียวขนาดเล็กสีขาว ผลสด รูปทรงกลม ผลอ่อนสีเขียว ผลสุกสีแดงสด มีหลายเม็ด -
บักเล็บแมว
แปลว่า : บักเล็บแมว หรือ หมากเล็บแมว หมายถึง เล็บแมว (Ziziphus oenoplia (L.) Mill. var. oenoplia) ต้น เล็บเหยี่ยวเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง เถาและกิ่งมีหนามแหลมงอทั่วทั้งต้นเปลือกเถาสีดำเทา เปลือกในสีแดง ใบ ใบเดี่ยว รูปทรงกลมรีเล็กน้อย ขอบใบเรียบ ท้องใบมีขนนุ่มสั้นๆ หลังใบ สีเขียวเข้ม คล้ายใบพุทรา ดอก ดอกออกเป็นช่อเล็กๆ เป็นกระจุกตามซอกใบ ผล ผลเป็นผลกลม ผลดิบจะมีสีเขียว เมื่อสุกมีสีดำ มี 1 เมล็ด