ภาษาอีสานหมวด "ผ" 31 - 40 จาก 422

  • ผนวช
    แปลว่า : บวชเจ้านาย บวชเรียก ผนวช อย่างว่า บัดนี้เฮาจักลาท่อนท้าวธรงผนวชเป็นสมณ์ ดูดั่งเวลาลามคอบคีงคุงเนื้อ เฮาจักโคจรดั้นเดินนำน้องนาฏ ดั้นฮอบบ้านหลายชั้นสืบดู (สังข์).
  • ผม
    แปลว่า : ขนที่จึ้นอยู่บนศีรษะ เรียก ผม อย่างว่า บอกส่ำน้องนงถ่าวขุนจันทร์ อวนจ่งนำดวงพรพาดผมสองใช้ (สังข์).
  • ผมาณ
    แปลว่า : ประมาณ กะ กำหนด อย่างว่า เฮาจักสังเขปไว้ไขข้อแต่ผมาณ เจ้าเอย (เวส-กลอน).
  • ผมาท
    แปลว่า : มัวเมา ลุ่มหลง ประมาท อย่างว่า ตั้งหากบุญหลายล้นคนฟังอย่าผมาท (เวส-กลอน) เมื่อนั้นง้อมม่วนต้านแขชอบชมขาน พอที่วิญญาณยังเกลียดกลัวกลอยย้าน ฝูงโพยพร้อมโจรมารเผิงผมาท จริงแล้ว ลอนว่านับเลือกได้โดยล้านเทื่อละคน นั้นดาย (ฮุ่ง)..
  • ผยอง
    แปลว่า : กระโดด เหาะ อย่างว่า พระก็ฉวยจักรแก้วกลอยใจจรเมฆ คือคู่ยนตร์ยาตรผ้ายผยองล้ำล่วงบน (สังข์).
  • ผลควร
    แปลว่า : พระราชา พระราชินี เจ้านายผู้ใหญ่ เรียก ผลควร อย่างว่า ค่าวค่าวหน้าพระบาทยินกระสัน ฮมฮมเขาค่วงพายพลพร้อม ผลควรเจ้าเจืองลุนล้านมาศ สั่งแม่ผู้คีงค้อมค่อยลา (ฮุ่ง) เทื่อนี้ผลควรใช้สองขุนมากล่าว ก็บ่ผิดแพ่งชั้นเชียงล้านล่วงธรรม พ่อแล้ว (สังข์).
  • ผลคุน
    แปลว่า : เดือนผลคุนคือเดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม (ป.ส. ผคฺคุณ).
  • ผลัด
    แปลว่า : เปลี่ยนเรียก ผลัด เผี่ยน ก็ว่า อย่างว่า ตกแต่งเฝ้าแสนชั้นเผี่ยนยาม (สังข์) เมื่อนั้นค่าวค่าวหน้าฟ้าห่วนเลยจา ผัดคำเถิงหมู่แถนเมืองฟ้า (ฮุ่ง).
  • ผลึก
    แปลว่า : ชื่อแก้วอย่างหนึ่งที่มีสีใสขาว เรียก แก้วผลึก อย่างว่า แม้นว่าสังขราชท้าวเกิดฮ่วมอุทร ก็ดี ท้าวก็เพ็งคีงงามเงื่อนพรหมเพียรแต้ม โฉมศรีน้อยดูควรฮักฮูป คือดั่งผลึกแท่งแก้วกลมเกลี้ยงแข่งขาว (สังข์).
  • ผลู
    แปลว่า : ทาง (ข.) ทางเลี้ยวเรียก ผลูบด ทางแยกเรียก ผลูแบก อย่างว่า แต่นั้นขึ้นขี่ม้าเลยล่วงเดินผลู ฝูงสาวเมือชานขวางผ่อคอยคนใช้ ชะบุเนื้อนางแสงหุยฮุ่ง ในโลกใต้ลุ่มฟ้างามแต้งจั่งเห็น (ฮุ่ง).