ภาษาอีสานหมวด "ส" 189 - 198 จาก 1063
-
ส้มป่อย
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ใบเป็นฝอยคล้ายชะอม ใช้ทำยาได้ ฝักใช้สระหัวต่างสบู่ได้. -
ส้มผัก
แปลว่า : ผักดอง เช่น เอาผักกาด ผักชี ผักเสี้ยน ผักเทียม ผักบั่วมาคั้นใส่เกลือผสมข้าวสุก เรียก ส้มผัก มีชื่อตามผักที่เอามาคั้น ถ้าเป็นผักกาดก็เรียก ส้มผักกาด ถ้าเป็นผักเสี้ยนก็เรียก ส้มผักเสี้ยน. -
ส้มพอดี
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง มีรสเปรี้ยว ใช้ต้มปลาต้มเนื้อใส่น้อยหรือมากก็มีรสส้มพอดี เรียก ส้มพอดี. -
สมมา
แปลว่า : ขอโทษ ขอให้ยกโทษ อย่างว่า ยอเทียนเข้าสมมาลาโทษ (กาไก) ให้สูไปหาน้อยสมมาไลโทษ นางนั้น (กา). -
ส้มมอ
แปลว่า : สมอ ส้มมอมี ๒ ชนิด คือ ส้มมอดินหรือส้มมอพุ่ม มีรสขมเรียก ส้มมอบีงู อีกอย่างหนึ่งเรียก ส้มมอใหญ่ ใช้กินเป็นอาหารและทำยาได้. -
ส้มเสี้ยว
แปลว่า : กาหลง กาหลงเรียก ส้มเสี้ยว ใบมีรสเปรี้ยว ใช้ปรุงต้มกบหรือปลาอร่อยดีนักแล. -
ส้มหมู
แปลว่า : เอาเนื้อหมูมาคั้นเป็นส้ม ห่อด้วยใบตองทำเป็นห่อๆ หรือจะใส่ไหหรือหม้อปิดปากไว้. -
ส้มออบแอบ
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง ใบกรอบมีรสส้ม เรียก เครือผักออบแอบ ใช้ต้มกบดีเกือบเท่าใบส้มเสี้ยว. -
ส้มโฮง
แปลว่า : สำโรง ชื่อพรรณไม้ขนาดใหญ่ เรียก ต้นส้มโฮง บ้านที่เอาชื่อของต้นไม้นี้ไปตั้ง เรียก บ้านส้มโฮง ชื่อบ้านส้มโฮงมีอยู่ทั่วไปในภาคอีสาน. -
สมคราม
แปลว่า : การรบกัน คนโบราณเรียก สมคาม อย่างว่า สงครามงูเง่าตายเต็มด้าว (กาไก) กำเนิดแท้ทังโลกเลิงเป็น ขอแก่พันตาตรัสส่องแลเล็งข้า ยามใดยุทธกรรมด้วยสมครามยุ้งใหญ่ ขอให้เจ้าแผ่นฟ้าหลิงเยี้ยมอย่าไล แด่ถ้อน (สังข์).