ภาษาอีสานหมวด "ส" 301 - 310 จาก 1063
-
สะเด็ด
แปลว่า : เสร็จ สิ้น จบ ประชุมเสร็จ เรียก สะเด็ด อย่างว่า สะเด็ดขาบข้อขุนท้าวเลิกลา (กาไก) แต่งหนังสือจบแต่ละตอนหรือจบเรื่อง เรียก สะเด็ด อยา่งว่า วิปปวาสะบั้นสุมุณฑาพลัดพราก สะเด็ดถี่ถ้วนถวายไท้พระยอดคุณ ก่อนแล้ว (สังข์). -
สะเด็น
แปลว่า : กระเด็น อย่างว่า เลือดหลั่งป้านเป็นป่ามไฟแดง ภูธรธรงพระขรรค์ชัยป่ายคอสะเด็นกลิ้ง เลยเล่าดับขันเมี้ยนเสียชิวังมรณาต คีงท่อด้าวดอยน้อยเคลือบคาว (สังข์). -
สะเดา
แปลว่า : ผักสะเดา ผักชนิดหนึ่ง ใบและดอกมีรสขม ใช้กินได้ เป็นยาป้องกันไข้และแก้ไขได้ดี เรียก ผักสะเดา ผักกะเดา ก็ว่า อย่างว่า อย่าได้ติเตียนเว้าว่าผักกะเดาขมขื่น บาดกินกับลาบก้อยชิหลงย้องว่าดี (ย่า). -
สะเดาะ
แปลว่า : ทำให้หลุดออกด้วยคาถาอาคม เรียก สะเดาะ เช่น สะเดาะก้าง สะเดาะแฮ่ สะเดาะเคราะห์ สะเดาะเข็ญ สะเดาะกรรม สะเดาะเวร สะเดาะไลปักตู สะเดาะกุญแจ อย่างว่า กินหนังแห้งคาคอแค้นคั่ง ใผสะเดาะออกให้ชิเอาช้างใส่คาย (ผญา). -
สะเดี้ยง
แปลว่า : นกเอี้ยง อย่างว่า เป็ดป่องเปล้าสะเดี้ยงดุ่งคาคอน บาคราญลุกสว่ายชลสรงล้าง พอคราวแล้วเสวยพาพร้อมพี่ ประดับคาดเนื้อดีแล้วเล่าไป (สังข์). -
สะเดือก
แปลว่า : รู้ตัว ฉุกคิด อย่างว่า มับแมบพอให้ฮู้ประเหียลให้สะเดือกเห็น (สุด). -
สะแด
แปลว่า : กระสับกระส่าย ทุรนทุราย อึดอัดใจ อย่างว่า เมื่อนั้นสีไทท้าวทนสะแดดอมอ่อน ยักษ์นี้กล้าขนาดแท้สองเจ้าอย่าลา แท้เนอ (สังข์). -
สะโถน
แปลว่า : กระโถน กระโถนโบราณเรียก สะโถน อย่างว่า ค่าวค่าวหน้าง้อมม่วนเป็นโทน วางฝูงทอนใสในขันเข้ม สะโถนคำตั้งพลูวันซองหมวก เชืองแต่งเล้มดูถ้วนเครื่องดี (ฮุ่ง). -
สะท้าน
แปลว่า : เกรงกลัวจนตัวสั่น เรียก สะท้าน สะทกสะท้าน ก็ว่า อย่างว่า สะท้านปั่นทังปวง ทังเขาหลวงสิเนโนราช ให้ไหวหวั่นหวาดถวายสาร ทังจักรวาลก็มาไกวกวัดแกว่ง ถ้วนทุกแห่งเหาะไปมา (เวส-กลอน). -
สะเทิน
แปลว่า : ก้ำกึ่ง ไม่เต็ม อย่างว่า จวนใจค้ามคนิงแพงพ้นยิ่ง อุกอั่งทวงสะท้อนสะเทินให้ใช่หัว (สังข์) ยามเมื่อใดท่อนท้าวล้านท่อภายหลัง เป็นคนสะเทินอยู่ใกลการชู้เวรังแล้วเวราถ้วนบาป ภายพี่พี้ภายพุ้นหากเหลือ นั้นดาย (ฮุ่ง).