ภาษาอีสานหมวด "ส" 551 - 560 จาก 1063
-
เสนห
แปลว่า : ความรัก ความรักใคร่ใยดี เสนห เสเนหา (ส.) อย่างว่า เสนหาฝั้นพันธนังน้าวจูบ (กาไก). -
เสนะ
แปลว่า : เหนี่ยว (ป.) อย่างว่า บัดนี้กล่าวถึงเสโนฮุ้งบินมาเวิ่งเวิ่ง ปานว่าฟ้าชิปี้นหินฟ้งฟั่งเฟือน จับเอาเจ้าพระยาเมืองทังคู่กลืนสู่ท้องลงพร้อมพร่ำกัน (จำปา). -
เสนียด
แปลว่า : ชื่อหวีที่มีซี่ละเอียดว่า หวีเสนียด ใช้หวีเครือหูกที่มีเส้นด้ายและเส้นไหมละเอียด อีกชนิดหนึ่งเป็นหวีฟันละเอียดสำหรับหวีผมเพื่อสางไข่เหา ตัวเหาออกจากผม. -
เสเนศ
แปลว่า : เสนา อย่างว่า ดีแก่สูรย์เฮื่อแจ้งใสส่องเทิงภู พุ้นเยอ ในเมืองนันตื่มคูแถมต้าย ชบุเนื้อบาไทเถิงนอก เสเนศพร้อมทังค้ายอยู่วอน (ฮุ่ง). -
เสบย
แปลว่า : สบาย (ข.) สบาย เรียก เสบย เบย ก็ว่า อย่างว่า โรคาไข้กรรมกุมกวนเกิด ก็บ่มีเหือดแห้งเสบยบ้างสว่างใจ (บ.). -
เสบียง
แปลว่า : อาหารที่จะเอาไปกินในระหว่างเดินทาง เรียก เสบียง อย่างว่า อันว่าของกินด้าวเดินดงให้ดาแต่ง ทังเข้าแห้งสารจ้าวแจ่วผง กันทังกรดกุบเกิ้งกันหนามหนังเกิบ ฝูงหมู่ปลาแดกบั้งบองจ้ำแจ่วเกลือ เขือขิงแห้งกินดนอย่าประมาท ให้น้องจัดให้พร้อมดาไว้อย่านาน (เวส-กลอน) -
เสพ
แปลว่า : การคบหาสมาคมกันในฐานเป็นมิตรสหายเรียก ส้องเสพ การสูบฝิ่นกินกัญชา เรียก เสพ การสมสู่อยู่ร่วมกันฐานผัวเมีย เรียก เสพเมถุน กินอาหารเรียก เสพ อย่างว่า ดีแก่สองแจ่มเจ้าเหวยเข้าเสพงาย (ผาแดง) ประโคมดนตรีเรียก เสพ. -
เสย
แปลว่า : ใช้หวีหรือมือเสยผมที่ปกหน้าออก เรียก เสยผม. -
เสล
แปลว่า : ภูเขา หิน เสล เสลา ก็ว่า เสลบรรพต น. ภูเขาหิน (ป.). -
เสลด
แปลว่า : เสมหะ เมือกที่ออกจากลำคอ ทำให้หายใจไม่สะดวก โบราณเรียกโรคชนิดนี้ว่า ทำมะลากักกึก ใครเป็นแล้วหายใจไม่ได้ พูดไม่ได้ อาจตายในทันทีทันใด ให้ใช้ก้านระหุ่งแยงลงไปในลำคอจะมีช่องลมหายใจได้ หรือจะตำมะพริกใส่เกลือผสมน้ำพอสมควร ดื่มเข้าไปเสลดจะแตกกระจายออกมาหมด หรือจะฝนรากมะเฟืองส้มผสมน้ำเหล้าขาวกินก็หาย อย่างว่า จตุฆาตเข้าเถิงเนื้อเสลดตัน (สังข์).