ภาษาอีสานหมวด "ห" 571 - 580 จาก 1363
-
ห่าง
แปลว่า : โรคฝีดาษ ชื่อโรคชนิดหนึ่งมักขึ้นตามตัว โดยเฉพาะที่หน้า เป็นเม็ดเล็กๆ เรียก ออกหมากห่าง ใครเป็นหมากห่างนี้หน้าตาดุจมอดเจาะ. -
ห่าง
แปลว่า : ไกลออกไป ไม่ชิด ไม่ถี่ ห่างเหิน เหินห่าง ก็ว่า อย่างว่า ท่อไป่มีเผ่าเชื้อพระเญียยอดเทวี เป็นพระยาโทนอยู่เนานอนแล้ง อันว่าสมบัติล้นกองมณีนับโกฏิ พิชสล้างล้วนรือไฮ้ห่างแคลน (สังข์). -
ห้าง
แปลว่า : ที่พักชั่วคราว ทำไว้บนค่าคบไม้ เพื่อดักยังสัตว์ป่ามีกวางและอีเก้งเป็นต้น เรียกสถานที่จำหน่ายสินค้ามีเสื้อผ้าเป็นต้น เรียก ห้าง ถ้าจำหน่ายของทุกชนิด เรียก ห้างสรรพสินค้า. -
ห้าง
แปลว่า : นั่งเอาขาขัดกัน เรียก นั่งไขว่ห้าง นอนเอาขาขัดกัน เรียก นอนไขว่ห้าง. -
ห้าง
แปลว่า : ดัก ดักแห้ว เรียก ห้างแฮ้ว อย่างว่า เป็นดั่งห้างแฮ้วถืกตีนสาร แลนอ พลายสารชักเชือกแฮ้ว เบ่านานขาดเป็นบั้น แคล้วแคล้วกล่าวคำเมือ (ฮุ่ง) จัดการ เตรียมการ เรียก แต่งห้าง อย่างว่า พังงามห้างเดาดาเทียมแทบ พระบาทเจ้าติ่วช้างใจแจ้งนั่งเนา (ฮุ่ง). -
หางกระเตี่ยว
แปลว่า : หางกระเบน ชายผ้านุ่งที่ม้วนแล้วดึงไปเหน็บไว้ข้างหลังระดับบั้นเอว เรียก หางกะเตี่ยว หางผ้ากะเตี่ยว ก็ว่า. -
หางกระทิ
แปลว่า : กระทิที่คั้นครั้งสุดท้าย เรียก หางกระทิ. -
หาญ
แปลว่า : กล้า เก่ง บังอาจ คนไม่กลัวเกรง เรียก คนกล้า อย่างว่า ให้เอาคนกล้าครองเมืองจั่งชิฮุ่ง อย่าเอาคนขี้คร้านครองบ้านบ่ฮุ่งเฮือง (กลอน) นาแล้วฆ่าควายเถิ็ก เศิ็กแล้วฆ่าคนหาญ (ภาษิต) สิ่งที่ไม่ควรหาญ อย่างว่า หาญน้ำบ่ดี หาญหีเป็นข้อย (ภาษิต). -
หาด
แปลว่า : เนินทรายหรือเนินกรวดที่ลาดลงไปในน้ำ หรือที่ซึ่งตื้นเขินเป็นเนินทราย หรือเนินกรวดอยู่กลางน้ำ เรียก หาด อย่างว่า หาดเฮากลายมานี้มีหีนหรือบ่ บ้านม่อใกล้มีคนเฝ้าอยู่แฝง นั้นบ่ (เสียว). -
หาน
แปลว่า : ชื่อหญ้าชนิดหนึ่ง ตามใบไม้มีสีแดงเป็นจุดๆ เมื่อถูกตัวแล้วจะคัน เรียก หญ้าบ้งหาน ชื่อแมลงชนิดหนึ่งมีขนสีดำเต็มตัว เมื่อขนของมันถูกจะคัน เรียก แมงบ้งหาน.