ภาษาอีสานหมวด "ฮ" 201 - 210 จาก 661
-
ฮาม
แปลว่า : หญิงแก่ เรียก สาวฮาม อย่างว่า ญิงฮามฮ้างสามผัวอย่าสมเสพ ชายใดสิกสามเล่าแล้วยากลั้วเกี่ยวสหาย (เสียว). -
ฮ่าย
แปลว่า : ชื่อคำประพันธ์ประเภทหนึ่ง เช่น ร่ายยาว เรียก ฮ่ายยาว เรียกเสกมนต์ ว่า ฮ่ายมนต์. -
ฮ่าย
แปลว่า : นกไต่ไปตามกิ่งไม้ เรียก นกฮ่ายไม้ อย่างว่า บัดนี้สูรย์สอดดั้นหลึมเหล่าเสียแสง พุ้นเยอ นายพิมมะบานใส่ใจจำหมั้น ดีแก่ลมแซงซ้ายพรึกสาถ้องเถื่อน เมื่อนั้นชะนีฮ่ายไม้มวลฮ้องฮ่ำคอน (ฮุ่ง). -
ฮ่าย
แปลว่า : เท กรอก กรอกน้ำใส่เต้าหรือคันโท เรียก ฮ่ายเต้า ฮ่ายตันโท ไฮ่ ก็ว่า อย่างว่า เมื่อนั้นเขาจิ่งไหว้นบบาทมาหาญ เขาก็โมทนาดอมทั่วแดนดินฟ้า ยอคุณเจ้าพานคำแหนฮ่าย พระบาทเจ้าแผ่นหล้าคือคู่นครทอง (ฮุ่ง). -
ฮ้าย
แปลว่า : ชั่ว ไม่ดี ปีไม่ดี เรียก ปีฮ้าย อย่างว่า ข้ามขอบฟ้าหลายถ่ายเจียระกาล พอเมือเวรังคลายคอบคืนมาแท้ เกรงจักเสียกษัตริย์แก้วใจเมืองเมือท่าน เคราะห์คาดเข้าปีฮ้ายฮ่วมมา พระเอย (สังข์). -
ฮ้าย
แปลว่า : ดุ ด่า อย่างว่า มีทังบาทาท้าวธรงใสสุบเกิบ คือจั่งจักต่อตั้งใจฮ้ายฮ่อการ (สังข์). -
ฮ้ายเฮ่ง
แปลว่า : ดุเดือด อย่างว่า นัคเรศนี้ทุกที่ญิงชาย วางทังโทมทอดปุนเป็นเชื้อ แม้นว่าการใดแท้เคืองแคลนฮ้ายเฮ่ง ข้าขออวนไพร่ต้องตางเจ้าเขื่อนแข็ง พระเอย (สังข์). -
ฮาว
แปลว่า : ประมาณ ขนาด เท่า ประมาณขา เรียก ฮาวขา ขนาดแข้ง เรียก ฮาวแค่ง เท่าแขน เรียก ฮาวแขน อย่างว่า พร้อมล่ายแท้ทังข่มขืนแข็ง คองว่าบาฮามฮาวฮุ่นเฮาแฮงฮู้ลุนมาแท้ คำสูญสันทาบบาก็หม่อมผู้เป็นเชื้อชอบเชียง แม่เอย (สังข์). -
ฮาว
แปลว่า : ราว ไม้หรือเชือกสำหรับพาดตากเสื้อผ้า เรียก ฮาว อย่างว่า ภูวนาถขึ้นช้างผาบพลายวัน เฮืองเฮืองดาวมณีมาศมุงเมือท้าย ทุกประดาเล้มลำงามปล้องถี่ แก้วก่ายข้อแขวนล้นเลียบฮาว (สังข์). -
ฮาวเขา
แปลว่า : ราวเขา อย่างว่า ผ่อเห็นฟ้าสว่างแจ้งจันทร์ฮุ่งฮาวเขา พุ้นเยอ เสียงนันในนครหลวงดั่งดินดาซ้าย รุกขาไม้ลมพานค้อมควี่ เดือนด่วนค้ายคลาข้อนขอบเสมร (สังข์) ขึ้นแค่ห้วยทางเก่านันคราว พลหลวงนอนในดงย่อมเขียวไปเช้า หลิงเห็นฮาวเขาข้อแกมออนเหลืองป่ง เมื่อนั้นท้าวฮุ่งผู้ที่เหง้าเหลียวต้านหมู่นาง (ฮุ่ง) จัดถีบถ้องแนวป่าฮาวเขา ใผหากเห็นสถานเนาที่บาบุญกว้าง เอาจักวางคำเข้มสีพอนฮ้อยชั่ง แม่นจักกินท่อนท้าวทานเกื้อเกิ่งแดน ก็ยอม (สังข์).