ภาษาอีสานมาใหม่ 11061 - 11070 จาก 17431

  • ประกาย
    แปลว่า : ดาวประกาย ดาวผะกาย ก็ว่า อย่างว่า ภูชัยท้าวธรงเพศเสวยแลง พอดีฮวานฮวานจันทร์เฮื่อแขไขฟ้า ดาราพร้อมประกายยวงเยืองโลก เหมือยหยั่นย้อยเฮียวเฮื้อหน่วงหนาว (สังข์).
  • ประกัน
    แปลว่า : ชื่อนครหนึ่งในวรรณคดีเรื่องท้าวฮุ่งหรือเจือง อย่างว่า นางกว่าผู้ผ่านพื้นเมืองใหญ่ประกันหลวง ผัดว่าแยงพานคำลูกจอมใจกล้า สิ่งทองย้อยมันแหลมฮำปาก เฮาจักเมี้ยนชั่วชึ้นเมือฟ้าเพื่อนพรหม (ฮุ่ง).
  • ประกอบ
    แปลว่า : เสริม เพิ่มเติม อย่างว่า สังข์ประกอบชี้แปวปล่องทูลถวาย ยามนี้องค์มารมันแอ่วไพรพงด้าว ยังแต่องค์อาฮั้งเนาในปรางเปลี่ยว ถวายบาทเจ้าใจแจ้งจ่งปองเถี่ยวเถิ้น (สังข์).
  • ประ
    แปลว่า : ใช้เติมหน้าคำอื่น เพื่อให้คำหนักแน่นขึ้น เช่น ชิด เป็นประชิด จิด เป็นประจิด อย่างว่า ทรงเพศเพี้ยงประจิตฮูปกินรอน พระเกษาผมดั่งนิลนางย้อม ทรงกระจอนต้างเลาคำประดับดอก อินทร์แต่งพร้อมโฉมเจ้าลวดลง แลรือ (ฮุ่ง).
  • ปน
    แปลว่า : เจือ คละ ประสม ระคน อย่างว่า ฟังยินซุงพาทพร้อมปนปี่แถมแก นางกะสิงประดับแกว่งแพนเฟือยฟ้อน เสียงฉันแก้วกินรีฮ้องฮ่ำ ประดับคาดฮ้อยเฮียงเส้นคาดคีง (สังข์).
  • ปทุมมา
    แปลว่า : มเหสีคนหนึ่งของพระเจ้ากุศราช ซึ่งกล่าวไว้ในหนังสือสังข์ศิลป์ชัยว่า เมื่อนั้นออระไหม่หน้านางนาฏปทุมมา ทูลธรรม์ยำซู่ล่วงเลยไหว้ ยังค่อยศรีเสถียรด้วยบุญคุณพระบาท แค้นเพื่อลูกจากเจ้าภายพุ้นพรากมา นี้แล้ว (สังข์).
  • ปทุม
    แปลว่า : บัวหลวง เรียก ดอกปทุม ปทุมา ปัทุม ปัทุมา ก็ว่า (ป.).
  • ปถพี
    แปลว่า : แผ่นดิน อย่างว่า ช้างตื่นเต้นเต็มแผ่นปถพี (กา) อันแต่ลวงชายล้ำปถพีพื้นโลกเอานี้ ใผจักมามอดม้างมรณ์อ้ายอย่าหวัง (สังข์).
  • ป๊ด
    แปลว่า : มีเสียงดังอย่างนั้น เช่น เชือกขนาดใหญ่ที่ถูกตัดหรือดึงขาด เสียงดังป๊ด.
  • ปณม
    แปลว่า : กราบไหว้ อย่างว่า เมื่อนั้นนิมนต์พร้อมสังโฆโฮมฮีบ ประดับนาคแล้วปณมเท้าที่ควร (สังข์) สุปีนังนั้นพระองค์ฝันเห็นหลาก แล้วท่อนี้ปณมไหว้ที่ยำ ก่อนแล้ว (สังข์).