ภาษาอีสานมาใหม่ 11078 - 11087 จาก 17431
-
ปกติ
แปลว่า : ธรรมดา เป็นไปตามเคย ไม่แปลกไปจากเดิม เรียก ปกติ ปรกติ ปักกะติก ก็ว่า อย่างว่า ท่อว่าปกติน้อยประสงคืชมดวงดอก ละอองโอบแก้มสองข้างไขว่แถว (สังข์). -
ป๊ก
แปลว่า : มีเสียงดังอย่างนั้น เช่น ของหนักตกลงถูกที่แข็งเสียงดังป๊ก อย่างว่า ตกใส่น้ำดังป๊ก ตกใส่บกดังท่วน ตกใส่ป่าหญ้าปล้องดังก้องทั่วเมือง (เสียว). -
ปก
แปลว่า : คลุม เช่น ผ้าคลุมศรีษะ เรียก ผ้าปกหัว อย่างว่า เขาก็โจมแจ่มเจ้าสรงโสรจคันธา แพรคำปกผอกพรายโพงเป้า ถัดนั้นเอกาเจ้าจันทานางเอก ม้มแก่นเหง้าฝูงเชื้อช่อยระวัง (สังข์) ดูแลคุ้มครองเรียก ปกครอง ดูแลรักษาเรียก ปกปักรักษา. -
ปก
แปลว่า : ปลาแก้มช้ำ ชิ่อปลาชนิดหนึ่งมีเกล็ดคล้ายปลาปาก เรียก ปลาปก อย่างว่า โรหิตานฬเปสิงคู มีทังปลาปกแลปลาปาก ปลาสะนากแลเบียนไฟ มังกรไปแกมขี้แข้มีบ่แพ้หมู่มัจฉา (เวส). -
ไบ้
แปลว่า : คัดเอาก้างออก เรียก ไบ้ก้าง เลือกเอาหนอนออก เรียก ไบ้หนอน. -
ใบเหยียบย่ำ
แปลว่า : เอกสารซึ่งพนักงานเจ้าหน้าที่จับจองที่ดินว่างเปล่ามีเงื่อนไขให้ทำประโยชน์ในที่ดินนั้น. -
ใบฏีกา
แปลว่า : หนังสือนิมนต์พระสงฆ์ไปในงานทำบุญ เรียก ใบฏีกา. -
ใบ้
แปลว่า : พูดไม่เป็นภาษาเรียก ใบ้ กืก ก็ว่า อย่างว่า กูนี้ขุนพลสร้างนาคองระวังราชแท้แล้ว บ่ใช่เชื้อฝูงใบ้ชั่วทาม (ฮุ่ง) พระก็โมหังเข้าถือทวงใบ้บอด ก็เพื่อพิษแฝดไหม้เหมือนงั้วง่าวฟาง (สังข์). -
ใบ
แปลว่า : ใบไม้ ส่วนของพืชที่อยู่ติดกับกิ่ง หรือก้านเป็นต้น เรียก ใบ เช่น ใบพร้าว ใบหมาก อย่างว่า ฟังยินลมพานพร้าวใบบางทวายยอด พุ้นเยอ ดาวดาดข้อนแฝงก้ำฝ่ายทักขิณ (สังข์). -
โบราณ
แปลว่า : มีมาแล้วช้านาน เก่าก่อน อย่างว่า เทียมดั่งกามคุณกลั้วญิงใดชอบเชื่อแลเล่าฟังพากย์ถ้อยมันนั้นฮ่ำคนิง ตั้งบ่ผิดคำเถ้าโบราณสอนสั่ง เพิ่นกล่าวไว้คำนี้แม่นจริง แท้นอ (สังข์).